Cập nhật thông tin chi tiết về Biện Pháp Giáo Dục Trẻ Mầm Non Bảo Vệ Môi Trường mới nhất trên website Theindochinaproject.com. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
sáng kiến kinh nghiệm mầm non hay sáng kiến kinh nghiệm mầm non 2012 sáng kiến kinh nghiệm mầm non môn văn học sáng kiến kinh nghiệm mầm non môn toán sáng kiến kinh nghiệm mầm non 4-5 tuổi sáng kiến kinh nghiệm mầm non môn tạo hình sáng kiến kinh nghiệm mầm non của cán bộ quản lý sáng kiến kinh nghiệm mầm non môn âm nhạc sáng kiến kinh nghiệm mầm non môn chữ cáiBiện pháp giáo dục trẻ mầm non bảo vệ môi trường
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
“Tổ quốc Việt Nam xanh ngỏt
Có sạch đẹp mãi được không
Điều đó tựy thuộc hoạt động của bạn
Chỉ thuộc vào bạn mà thụi”
Mỗi chúng ta ai còng nhận thức được tầm quan trọng của sức khỏe đối với bản thân, không có sức khỏe con người sống đâu- còn ý nghĩa. “Người khỏe mạnh thì có trăm điều ước, người đau ốm thì chỉ ước một điều” chắc hẳn ai còng đoán được điều ước đó là có sức khoẻ. Nhưng vấn đề đặt ra là làm thế nào để mỗi người đều có một sức khỏe tốt, ngoài những yếu tố về dinh dưỡng, thể dục thể thao tinh thần thoải mái thì môi trường sống trong sạch đóng mét vai trò vô cùng quan trọng. Vậy môi trường sống trong sạch là gì?Làm thế nào để có môi trường trong sạch? Mỗi chúng ta đã đóng góp được gì để cho môi trường ngày càng trong sạch hơn? Điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức của mỗi cá nhân chúng ta.
Còn sử dụng tiết kiệm năng lượng là như thế nào?
Năng lượng ngày nay bị con người khai thác và sử dụng một cách cạn kiệt, kéo theo nã là hệ quả làm kinh tế xã hội chậm phát triển. Sử dụng tiết kiệm năng lượng một công việc khó khăn, nhưng nú thực sự cần cố gắng, yêu cầu và trách nhiệm đối với hành tinh nay để hành động đó trở thành thói quen trong cuộc sống hàng ngày của mỗi cá nhân.
Đó có nhiều hồi chuụng cảnh báo về vấn đề ô nhiễu môi trường và tiết kiệm năng lượng. Là một giáo viên hàng ngày đang trực tiếp giáo dục những thế hệ tương lai của đất nước, tôi nhận ra mét điều thật quan trọng trong công việc của mình là cần phải giáo dục cho trẻ ngay tõ bậc học mầm noný thức bảo vệ môi trường và sử dụng năng lượng tiết kiệm. Điều này là vô cùng quan tọng trong đời sống của trẻ sau này, vì khi trẻ có ý thức bảo vệ môi trường và sử dụng nhiên liệu tiết kiệm thì ý thức đó sẽ khắc sâu vào cuộc sống của trẻ, qua đó tạo nền tảng hình thành nhân cách cho trẻ vững chắc sau này. Nhận thức rõ trách nhiệm của mét cô
giáo mầm non ngay từ đầu năm học tôi đã lựa chọn đề tài: “Mụt số biện pháp giáo dục trẻ mầm non bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng”.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Thuận lợi:
* CSVC: Ban giám hiệu luôn quan tâm giúp đỡ khuyến khích sự tìm tòi sáng tạo của giáo viên, luôn tạo điều kiện về cơ sở vật chất và phương tiện thực hiện các hoạt động cho trẻ.
– Môi trường lớp học sạch sẽ, thoáng mát, trang thiết bị của trường khá đầy đủ nên cho trẻ một môi trường học tập tốt.
* Giáo viên: Hai giáo viên đứng lớp đều có trình độ Đại học, Cao đẳng, nhiệt tình, yêu trẻ.
– Bản thân nắm chắc phương pháp dạy học, luôn trau dồi kiến thức học hỏi kinh nghiệm của chị em trong trường để nâng cao trình độ chuyên môn.
– Luôn tham gia dù giờ kiến tập do trường, quận tổ chức
– Luôn có sự chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu trong kế hoạch lịch trình khi thực hiện chuyên đề.
2. Khó khăn:
– Lớp học chật, số trẻ trong lớp đông.
– Hầu hết trẻ trong lớp là con đầu lòng nên được cha mẹ cưng chiều. Mét sè cháu còn hay nghỉ học nh: Gia Hân, Bảo Ngọc, Ngọc Hảo, Anh dũng… nên ảnh hưởng đến việc tiếp thu kiến thức.
– Trẻ còn chưa có ý thức bảo vệ môi trường.
– Mét sè phụ huynh nhận thức về việc bảo vệ môi trường còn hạn chế.
3. số liệu điều tra trước khi thực hiện:
– Nắm bắt được tình hình thực tế của lớp, tôi quyết định tìm ra biện pháp giáo dục trẻ có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường. Bước đầu khảo sát kết quả cho thấy:
Qua cuộc khảo sát tôi nhận thấy rằng trẻ có kiến thức trong việc bảo vệ môi trường còn chưa đồng đều, còn nhiều hạn chế. Chính vì vậy việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường được xác định là mét trong các nhiệm vụ quan trọng, được tiến hành trong quá trình hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
Tõ thực tế trên tôi đã bàn bạc giáo viên cùng lớp thống nhất về phương pháp và đưa ra nhiều biện pháp thực hiện rèn trẻ có mét sè kinh nghiệm hiệu quả nhất.
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
Nói đến bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng nú có vẻ cao siêu với trẻ mầm non, nhưng nú không hề khó khi ta áp dụng chỉ đơn giản là lồng ghép qua các hoạt động hàng ngày của trẻ giúp trẻ “Học mà chơi, chơi mà học”.
1. Biện pháp 1: Phát hiện cuộc thi bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng ngay tại lớp học.
Không những thế chúng tôi còn tạo ra những biển báo “Cấm” hay biển báo đơn giản nhưng gần gũi với trẻ để trẻ có thể nhìn vào và có thể biết đó là biển báo gì. Từ đó mà trẻ đến lớp có thể thực hiện đúng nội quy quy định của từng góc chơi. Hàng ngày những trẻ nào làm được mụt việc tốt thì sẽ được cắm vào băng bé ngoan.
Thông qua các hoạt động hàng ngày trẻ được “Học mà chơi, chơi mà học” được củng cố lại kiến thức qua đó hình thành những nề nếp, thói quen tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt đẹp.
2. Biện pháp 2: Tuyên truyền vận động phô huynh cùng tham gia giáo dục trẻ.
Ở lứa tuổi mầm non là lứa tuổi đang học kèm người lớn. Chính vì vậy, mà người lớn luôn luôn là tÊm gương sáng cho trẻ noi theo.
Vào những giờ hoạt động ngoài trời tôi thường trò chuyện cùng trẻ về Ých lợi của cây xanh như cây xanh đóng góp rất lớn trong việc bảo vệ bầu khí quyển, làm cho không khí trong lành, cây xanh còn cung cấp cho trẻ nhiều hoa thơm quả ngọt,
làm giảm ô nhiễm môi trường, giảm bôi, tiếng ồn… cung cấp cho con người thức ăn, thuốc chữa bệnh, cây xanh của rừng còn giúp ngăn chặn lũ lụt.
Bên cạnh đó, trẻ còn biết tận dụng các chiếc lá vàng, cây cổ trong vườn. Chúng tôi hướng dẫn trẻ làm ra những con vật gần gũi như: con mèo, con trâu… hay cho trẻ chơi bán hàng, nấu ăn, làm nón, quần áo… hay hướng dẫn trẻ tạo ra các sản phẩm tạo hình. Qua đó chúng tôi giáo dục trẻ lòng yêu thiên nhiên biết chăm sóc, bảo quản, giữ gìn môi trường thiên nhiên mà mình đang sống.
Ngoài ra, tôi còn chuẩn bị nhiều loại hạt như: hạt đỗ, ngô, lạc… những loại hạt dễ nảy mầm để trẻ dễ thực hành tra hạt và theo dõi sự nảy mầm và phát triển của cây. Khi cây lớn trẻ chăm sóc cây như thế nào để cây cho quả, từ đó giáo dục trẻ biết thành quả lao động của con người.
3. Biện pháp 3: Tích hợp lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng trong hoạt động học.
Đối với lĩnh vực khám phá khoa học và xã hội như “Tỡm hiểu công việc của cô lao cụng”, chúng tôi thường cho trẻ xem hình ảnh cô lao công ngày đêm quét rác trên đường phố làm cho đường phố thêm sạch đẹp, từ đó trẻ luôn có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường lớp học sạch sẽ.
Hay bài “Sử dụng và tiết kiệm điện” chúng tôi cho trẻ biết điện là nguồn năng lượng phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày của con người nhưng khi sử dụng còng cần phải biết tiết kiệm điện, mọi người phải biết tắt điện khi rời khỏi phòng hay giáo dục trẻ không tự ý sờ vào ổ điện. Hay bài “Một sè con vật sống dưới nước” tôi đã cho trẻ quan sát bể cá, sau đó tôi đặt câu hỏi để trẻ biết về mét sè đặc điểm và lợi Ých của cá. Tôi thường đặt câu hỏi. Điều gì xảy ra khi vớt cá lên khỏi nước? Vì sao? Để kích thích trẻ đưa ra các giải quyết một vấn đề. Qua đó giáo dục trẻ bảo vệ nguồn nước, giữ nguồn nước sạch để loài động vật luôn sống được.
Tôi nhận thấy rằng giáo dục bảo vệ môi trường có mối liên hệ khăng khít với bộ môn âm nhạc. Kết hợp giáo dục âm nhạc vào bảo vệ môi trường giúp trẻ có hứng thú học tập đồng thời kích thích khả năng ghi nhớ, củng cố rất nhiều kiến thức về giáo dục bảo vệ môi trường. Trẻ biết thể hiện các bài hát nhẹ nhàng, tình cảm, đúng giai điệu lời ca, không hát quá to.
– Ở lĩnh vực phát triển ngôn ngữ còng góp phần quan trong trong việc giúp trẻ làm quen với giữ gìn bảo và bảo vệ môi trường. chúng ta biết rằng văn học là người bạn không thể thiếu đối với trẻ mầm non. Nã giúp trẻ phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, đặc biệt phát triển ngôn ngữ mạch lạc, khả năng nhận thức và hình thành nhân cách cho trẻ. Do vậy, ở lớp tôi việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ tôi đã thường xuyên, kết hợp với môn văn học.Thông qua các bài thơ, câu chuyện tôi đã dạy cho trẻ đọc diễn cảm, nhẹ nhàng, không la hét to. từ đó, trẻ cảm nhận được về nội dung về thiên nhiên tươi đẹp, những việc làm có Ých, có hại cho môi trường trẻ sẽ nhận ra đâu là việc tốt đối với môi trường và trẻ hành động cho phù hợp.
Bên cạnh dú, tôi thường sưu tầm, sáng tạo thơ ca, câu thơ, hò vè có nội dung bảo vệ môi trường để dạy trẻ.
4. Biện pháp 4: Dạy trẻ bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động khác:
* Tôi nhận thấy rằng hoạt động góc chính là phương tiện giúp trẻ phát triển toàn diện, đặc biệt là hình thành nhân cách cho trẻ sau này. Thông qua hoạt động
trẻ phản ánh lại cuộc sống môi trường xung quanh trẻ, mô phỏng lại những hành động quen thuộc của người lớn mà trẻ đã thấy, đã biết. Chính vì vậy, khi cho trẻ hoạt động góc tôi hướng dẫn, gợi mở cho trẻ rõ ràng, chi tiết để trẻ hoạt động tích cực và luôn chuẩn bị đồ dùng đồ chơi phong phó, đa dạng nhằm thu hút trẻ chơi. Đặc biệt tôi luôn lưu ý, kết hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong hoạt động một cách phù hợp để qua đó trẻ có được hiểu biết và có được ý thức tốt khi tham gia bảo vệ môi trường.
– Tôi cho trẻ được cùng nhau làm đồ dùng, đồ chơi mầm non từ các nguyên vật liệu thiên nhiên, các phế liệu, từ đó trẻ rất hứng thú hoạt động và biết quý trọng các sản phẩm do mình làm ra.
– Thông qua các trò chơi phân vai trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người làm công tác bảo vệ môi trường như trồng cây, chăm sóc cây, thu gom rác trong trò chơi “Bộ tập làm nội trợ” tôi chú ý dạy trẻ có ý thức tiết kiệm nước, chế biến món ăn, thu dọn đồ dùng đoàng hoàng sau khi chế biến.
Thông qua các trò chơi học tập tôi dạy trẻ cách tìm hiểu các hiện tượng trong môi trường, trẻ học cách so sánh, phân loại các hành vi tốt, hành vi xấu đối với môi trường, phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn và tìm ra nguyên nhân thông qua các trò chơi đóng kịch: trẻ thể hiện nội dung các câu chuyện bảo vệ môi trường, thể hiện các hành vi có lợi và hành vi có hại cho môi trường thông qua các trò chơi vận động. Trẻ mô tả các hành vi bảo vệ môi trường hoặc làm hại cho môi trường: động tác cuốc đất trồng cây, tưới nước, bắt sâu là hành vi có lợi cho môi trường, còn động tác gây tổn hại cho môi trường là chặt cây, dẫn lên cỏ, đốt rừng, săn bắt chim thú.
* Thông qua các hoạt động ngoài trời
Hoạt động ngoài trời là hoạt động cần phải đảm bảo tính tích cực hoạt động của trẻ làm giàu và củng cố kiến thức cho trẻ về môi trường xung quanh, giáo dục cho trẻ những thói quen hành vi với mình nơi công cộng. Qua hoạt động tôi cho trẻ được quan sát cây cối, các loại hoa, các loại rau… giúp cho trẻ biết gieo hạt chăm
sóc và bảo vệ cây, không hái hoa bẻ cành, quét dọn vệ sinh sân trường bằng những dông cụ làm bằng đồ phế thải trẻ rất vui thích và hứng thú hoạt động.
VD: Tôi cho trẻ quan sát về các loại rau ở trong vườn trường trẻ sẽ được nói lên những gì mà trẻ thấy đặc điểm của các loại rau, lợi Ých của chóng nh thế nào? Làm thế nào để chúng ta có rau ăn hàng ngày? Nếu không tưới nước và nhổ cỏ cho rau thì chuyện gì sẽ xảy ra? Vì sao?… Với những câu hỏi mở như vậy trẻ sẽ đưa ra ý kiến của mình từ đó trẻ thể hiện tính độc lập cá nhân, mạnh bạo hơn, tự tin hơn. Đồng thời kích thích được tính ham hiểu biết của trẻ.
Như vậy, khi trẻ tham gia hoạt động ngoài trời kiến thức sẽ được khắc sâu trẻ học mà không biết là mình đang học. Đó sẽ là nền tảng để trẻ trở thành một tuyên truyền viên tốt về chăm sóc và bảo vệ cây xanh cũng như môi trường xung quanh trẻ.
* Thông qua hoạt động lao động
Ngoài hoạt động học chúng tôi thường xuyên giao nhiệm vụ cho trẻ qua bảng phân công trực nhật hàng ngày.
Trẻ biết giúp cô lau dọn giá đồ dùng, đồ chơi, biết xắp xếp đồ dùng đúng nơi quy định. Trẻ biết lau lá cây và chăm sóc cây xanh. từ đó, trẻ biết yêu thiên nhiên yêu lao động.
5. Biện pháp 5: Thông qua ngày hội, ngày lễ
Vào những ngày hội ngày lễ chúng tôi thường cho trẻ đóng kịch hát múa có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường.
Trẻ rất hứng thú khi được hũa mình vào những nhân vật.
IV. KÕT QUẢ
Giáo dục trẻ mầm non bảo vệ môi trường là một điều vô cùng quan trọng. Qua đó trẻ có mét số vốn kiến thức, thói quen khá tốt đối với môi trường sống.Qua mét thời gian triển khai đề tài tôi đã tiến hành khảo sát cho thấy kết quả nhsau:
STT Nội dung tiêu chí khảo sát Sè trẻ đạt % So với đầu năm tăng
1 Biết chăm sóc và bảo vệ cây
2 Biết giữ gìn trật tự vệ sinh công cộng, vệ sinh trường lớp
3 Biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy định
4 Không vứt rác ra đường, biết gom rác vào thùng rác
5 Không la hét to
6 Phân biệt được những hành động đúng và hành động sai đối với môi trường và tiết kiệm năng lượng
7 Biết tiết kiệm nước khi sử dụng 8 Nhắc nhở người lớn tiết kiệm điện
* Về phía trẻ: Khích lệ được trí tưởng tượng sự tò mò của trẻ. Trẻ học hứng thú hơn không những trong HĐH mà trong hoạt động góc còng thu hút được nhiều trẻ hơn.
– Trẻ rất thích tham gia làm đồ dùng đồ chơi từ các nguyên liệu.
– Trẻ có hứng thú học, tiếp thu kiến thức nhanh.
– Trẻ yêu lao động và tạo ra cái đẹp
– Có ý thức giữ gìn bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng.
* Về phía giáo viên: Nâng cao hình thức đổi mới, tổ chức giờ học, giờ chơi sinh động hấp dẫn hơn.
– Tham gia tập huấn đầy đủ nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, vận động các phương pháp phù hợp gắn với cuộc sống thực của trẻ. Hình thành cho trẻ những hành vi thái độ bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng.
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Tõ việc làm cụ thể và những kết quả đã đạt được tôi thấy rằng trong công tác giảng dạy đòi hỏi người giáo viên mầm non ngoài lòng yêu nước mến trẻ còn cần có trình độ chuyên môn, năng lượng sư phạm, cần cù, nhẫn lại, ham học hỏi. Hiểu được tâm lý của trẻ giúp trẻ hình thành nhân cách biết lựa chọn những thói quen tốt loại bỏ những thói quen xấu, làm tiền đê để trẻ tự tin cùng bạn bè bước vào lớp 1.
Một Số Biện Pháp Giáo Dục Trẻ Bảo Vệ Môi Trường Trong Trường Mầm Non
Như chúng ta đã biết, sự biến đổi khí hậu toàn cầu đang diễn ra ngày càng nghiệm trọng. Điều đó thể hiện rõ nhất ở việc Trái Đất đang nóng dần lên, băng tan ra, nước biển dâng lên, bao dịch bệnh, thiên tai. Con người phải vật lộn với hạn hán, lũ lụt, sạt lở đất, sóng thần… Ta có thể khẳng định, môi trường chính là yếu tố trực tiếp và quan trọng quyết định tới sức khỏe của con người. Khi được sống trong một môi trường trong lành, con người ta sẽ ít bị ốm đau, bệnh tật, có điều kiện phát triển một cách toàn diện.
Tuy chúng ta ngày càng hiểu rõ được lợi ích và tầm quan trọng của môi trường nhưng vẫn chưa ý thức được những điều cần làm, nên làm để bảo vệ môi trường. Ngược lại, một bộ phận con người còn có những hành động làm cho môi trường bị ô nhiễm thêm, làm cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên.
Nếu muốn giáo dục toàn diện một con người thì phải rèn giũa ngay từ bậc học đầu tiên ” Bậc học Mầm non” bởi giai đoạn mầm non là giai đoạn ươm mầm, hình thành nền tảng cho việc phát triển kiến thức, ngôn ngữ, lối sống của trẻ. Do đó, chương trình giáo dục mầm non có ảnh hưởng rất lớn đối với tương lai của trẻ. Trong đó việc giáo dục bảo vệ môt trường là tiền đề quan trọng trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Việc này không những giúp trẻ lĩnh hội được các kiến thức mà còn giúp trẻ biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, hành động bảo vệ môi trường xung quanh, rèn kỹ năng sống hàng ngày cho trẻ và đặc biệt là giúp trẻ biết yêu thiên nhiên, trân trọng những giá trị mà môi trường sống mang lại. Năm học 2019-2020 vừa qua, chương trình môi trường “Xanh, Sạch, Đẹp” đã được vào ngành để giáo dục bảo vệ môi trường cho các bậc học từ Mầm non đến Đại học.
Nước ta hiện này đang trên đà đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa, biết bao nhiêu công ty mọc lên, biết bao nhiêu khí thải, rác thải, thải ra môi trường, tài nguyên thì bị khai thác một cách bừa bãi… Cũng vì con người của chúng ta bị sức mạnh đồng tiền chi phối mà lường trước hậu quả sau này phải gánh ra làm sao? Từ sự vô tâm đó đã và đang làm ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống và sứa khỏe của con người chúng ta.
Căn cứ vào điều kiện cụ thể của địa phương, xã EaTóh có hơn 95% học sinh là con em các gia đình làm nông, trình độ dân trí thấp, con cái đông, kinh tế thì nghèo nàn, ăn ở không hợp vệ sinh, chăn thả vật nuôi một cách bừa bãi. Một số người dân còn Nạn chặt phá rừng để làm nương, làm rẫy để lo cho cuộc sống hiện tại, không quan tâm tới hậu quả sẽ ra sao? Và tương lai con em mình sẽ sống trong môi trường như thế nào? Tất cả những điều đó họ chưa bao giờ nghĩ tới.
Chính vì những vấn đề đặt ra ở trên, với tầm quan trọng của giáo dục bảo vệ môi trường, chúng ta cần phải có kế hoạch xây dựng cho trẻ hệ thống kỹ năng, kiến thức cần và đủ giúp trẻ hiểu được những gì đang diễn ra ở xung quanh, về đạo đức, lối sống, tạo nền tảng ban đầu cho việc hình thành nhân cách con người ở trẻ, giúp trẻ gần gũi với vạn vật và có lòng yêu thiên nhiên. Muốn vậy, người lãnh đạo phải tìm tòi ra các phương pháp, biện pháp để phối hợp với giáo viên, biết vận dụng các phương pháp, biện pháp trong truyền thụ các kỹ năng sống, hành động bảo vệ môi trường cho trẻ bằng những cách như: Phối hợp với gia đình để cùng giáo dục trẻ, giáo dục thông qua các môn học và các hoạt động vui chơi ở mọi lúc mọi nơi…
Khi tiến hành các hoạt động này sẽ giúp trẻ lĩnh hội nhận biết được những kiến thức, những hành động, việc làm của cô giáo và qua những lần trải nghiệm thực tế sẽ hình thành trong trẻ các kỹ năng: Nghe, hiểu, phát triển tư duy, tình yêu thương, ý thức trách nhiệm và lòng nhân ái ở trẻ…
Vậy làm thế nào để cho thế hệ trẻ và trong mỗi chúng ta nhận thức được điều đó để chung tay bảo vệ môi trường “Xanh, sạch đẹp”, giữ gìn sức khỏe con người? Đứng trước những nguy cơ, vấn đề nóng bỏng không chỉ của nước ta mà của cả thế giới đang quan tâm, tôi thấy mình là một người lãnh đạo cần phải có trách nhiệm đóng góp một phần nhỏ bé vào chương trình giáo dục trẻ bảo vệ môi trường hiện nay.
Đây cũng chính là lý do để bản thân tôi chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non”
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
* Biện pháp thứ nhất: Xây dựng kế hoạch để thực hiện tốt bảo vệ môi trường:
Đầu năm học, phải tiến hành lên kế hoạch xây dựng hoạt động của nhà trường, truyền đạt với giáo viên mục tiêu cụ thể để đưa vào triển khai lồng ghép các mục tiêu hoạt động, chăm sóc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong nhà trường.
Giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non sẽ cung cấp cho trẻ những kiến thức ban đầu về môi trường trong đó: môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, mối quan hệ giữa con người với môi trường, sự biến đổi khí hậu, sự ô nhiễm môi trường làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người, vì sao phải bảo vệ môi trường. Chính vì vậy, việc xây dựng kế hoạch, bảo vệ môi trường là một vấn đề hêt sức quan trọng.
Điều kiện cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi, cảnh quan sư phạm là nhu cầu cần thiết cho các hoạt động giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã lập kế hoạch và tham mưu với hiệu trưởng về mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi đầy đủ để phục vụ cho các hoạt động, đảm bảo hợp vệ sinh cá nhân và vệ sinh trường lớp theo đúng tiêu chuẩn trường mầm non…
Tổ chức phát động phong trào thi đua toàn trường vì “Môi trường Xanh – Sạch – Đẹp”. Các lớp tổ chức trồng và chăm sóc hoa, cây cảnh trong khuôn viên sân trường, tổ chức đánh giá xếp loại hàng tháng.
Khuyến khích giáo viên và học sinh sưu tầm tranh ảnh và lao động chăm sóc có ích trong công tác bảo vệ môi trường thiên nhiên…
Tổ chức quy hoạch trồng “Vườn rau của bé”, Ban giám hiệu cùng giáo viên tận dụng khu đất trống để trồng rau sạch, cải thiện bữa ăn cho trẻ thêm phong phú và an toàn hơn, tạo cơ hội cho trẻ gần gũi với thiên nhiên và thích nghi với cuộc sống hàng ngày xung quanh trẻ, từ đó giúp trẻ hiểu và tham gia bảo vệ môi trường.
Tổ chức tập huấn chuyên đề “Môi trường Xanh – Sạch – Đẹp” cho toàn thể giáo viên trong trường.
Tổ chức họp phụ huynh để tuyên truyền kết hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc chăm sóc giáo dục trẻ bảo vệ môi tường
* Biện pháp thứ 2: Hướng dẫn giáo viên lựa chọn nội dung, hình thức giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ:
Việc giáo dục bảo vệ môi trường trong trường mầm non là rất cần thiết trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ hiện nay. Điều này giúp cho cả học sinh lẫn giáo viên nhận biết được hậu quả của phá hủy môi trường ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống con người, làm cho mọi người hiểu rằng mỗi chúng ta ai cũng có quyền sống trong môi trường trong sạch lành mạnh. Muốn làm tốt được điều này, chúng ta phải có những phương pháp, biện pháp mới, để đưa vào chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, sao cho phù hợp với từng nội dung, từng hoạt động và từng độ tuổi… Do đó, việc bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên được tiến hành vào các buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tháng.
Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể, bằng các phương pháp, biện pháp tối ưu nhất để thực hiện tốt giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Tích cực tổ chức và tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường trong nhà trường và ngoài cộng đồng xã hội.
Lồng ghép, tích hợp các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào trong mọi hoạt động hàng ngày của trẻ.
Giáo viên chủ nhiệm, lập kế hoạch, vệ sinh hàng tháng, tuần, ngày, phù hợp với các mùa, phù hợp với lớp để đưa vào giáo dục hàng ngày cho trẻ thực hiện.
Giáo viên đưa ra một số nội quy, chăm sóc và bảo vệ cây trồng, trong khuôn viên nhà trường.
* Biện pháp thứ 3: Chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường phù hợp với từng độ tuổi, từng hoạt động.
Muốn làm tốt biện pháp này, đòi hỏi cô phải gương mẫu làm những công việc có ích trong công tác bảo vệ môi trường và thường xuyên nhắc nhở trẻ hàng ngày. Thông qua các hoạt động học tập cũng như ngoài giờ học, cô lồng ghép các biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường sao cho phù hợp với từng hoạt động, từng độ tuổi, để mà giáo dục trẻ.
– Cô sẽ nói chuyện với trẻ về nội dung bảo vệ môi trường:
+ Cây cho ta những gì các con nhỉ?
+ Đúng rồi! Cây cho ta các loại quả ăn rất ngon và bổ, cây cho chúng ta bóng mát. Nhưng các con có biết không? Cây còn cho ta một thứ rất quan trọng đó là khí oxi nữa đấy! Vì khi cây xanh quang hợp, sẽ hút khí cacbonic và thải ra ngoài khí oxi! Mà con người chúng ta lại phải thở bằng oxi, nếu không có oxi thì chúng ta sẽ bị chết ngạt đấy!
+ Vậy muốn có nhiều cây xanh thì chúng ta phải làm gì nào?
+ Đúng rồi! Muốn có nhiều cây xanh thì chúng ta phải trồng, bảo vệ và chăm sóc chúng thật tốt nghe các con!
Hoạt động ngoại khóa: Quan sát cây và lao động buổi chiều
– Cô đàm thoại với trẻ:
+ Muốn có nhiều cây thì chúng ta phải làm gì?
+ Nếu không có nước thì cây có sống được không?
+ Vậy muốn cho cây sống thì chúng ta phải làm gì?
+ Vậy bây giờ, cô cháu mình sẽ làm công việc gì các con nhỉ?
+ Lớp mình ơi! Các con thấy sân trường có sạch không?
+ Vì sao sân trường không sạch nhỉ?
+ Bây giờ cô cháu mình phải làm gì nào?
+ Đúng rồi! Chúng ta cùng đi nhặt lá và rác nào! Lá cây thì bỏ vào đâu? Rác thì bỏ vào chỗ nào?
+ Đúng rồi! Lá cây thì bỏ dưới gốc cây cho nó giữ độ ẩm cho cây còn rác phải nhặt bỏ vào thùng rác để cho sạch sẽ!
+ Các con ăn quà có vứt rác ra sân trường không? À, đúng rồi! Chúng ta không nên vứt rác ra sân trường để giữ cho sân trường sạch sẽ, không bị ô nhiễm các con ạ!
Trong giờ khám phá khoa học: Đề tài “Tìm hiểu cây xanh”
– Cô đàm thoại với trẻ về lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường:
+ Cây xanh cho ta những gì nào?
+ Đúng rồi! Cây xanh cho ta bóng mát, cho ta cảnh đẹp nữa nè, rồi cây xanh còn cho chúng ta không khí trong lành nữa đây các con ạ!
+ Vậy muốn có nhiều cây xanh thì chúng ta phải làm gì các con?
+ Đúng rồi! Chúng ta phải trồng cây, nhưng các con còn nhỏ nên chưa trồng được! Vậy các con có ngắt lá bẻ cành của nó không?
Hoạt động ngoại khóa: Quan sát cây và lao động buổi chiều
– Cô đàm thoại với trẻ:
+ Các con ơi! Cây sống được là nhờ có gì nào?
+ Vậy muốn cho cây sống thì chúng ta phải làm gì?
+ Vậy bây giờ cô, cháu mình sẽ phải làm công việc gì các con nhỉ?
+ Lớp mình ơi! Các con thấy sân trường có sạch không?
+ Bây giờ cô cháu mình phải làm gì nào?
+ Đúng rồi! Lá cây thì bỏ dưới gốc cây cho nó giữ độ ẩm cho cây còn rác phải nhặt bỏ vào thùng rác để cho sạch sẽ!
+ Các con ăn quà có vứt rác ra sân trường không? À, đúng rồi! Chúng ta không nên vứt rác ra sân trường để giữ cho sân trường sạch sẽ, không bị ô nhiễm các con ạ!
Đối với lớp Mầm, thì chúng ta đặt câu hỏi và yêu cầu trẻ làm các công việc dễ hơn, nhẹ nhàng hơn so với lớp Lá và lớp Chồi.
Phải tiến hành lồng ghép nội dung giáo dục trẻ bảo vệ môi trường vào các môn học với nội dung bài dạy có nhiều ưu thế nhằm hình thành cho trẻ những tình cảm, cảm xúc, tình yêu thương giữa con người với con người, giữa con người với vạn vật xung quanh. Cùng với đó là tình yêu quê hương đất nước, thói quen cử xử hành vi văn minh trong cuộc sống. Từ đó, trẻ được tham gia vào nhiều hoạt động như: Đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch, hát múa, khám phá môi trường xung quanh, tạo hình, học toán, chữ cái… Thông qua các bài học giúp trẻ lĩnh hội được những tri thức tình cảm vào tâm tưởng, trẻ sẽ có những thói quen, lối sống tích cực.
Ngoài ra trường còn tổ chức cho các cháu đi thăm quan thực tế về hình ảnh môi trường bị ô nhiễm và môi trường Xanh – Sạch – Đẹp như: các vườn hoa, cây cảnh, nơi rác vứt bừa bãi… Trong quá trình đi tham quan, cô hướng dẫn trẻ quan sát, so sánh xem có những đặc điểm gì giống và khác nhau giữa nơi có môi trường trong lành và nơi có môi trường bị ô nhiễm về không khí, đất, cảnh quan? Các trẻ sẽ cảm nhận ra sao khi thấy và sống trong môi trường bị ô nhiễm? Sau buổi đi dạo tham quan, cô sẽ trình chiếu các băng đĩa có hình ảnh nói về hiện tượng thiên tai như: Mưa, bão, lũ lụt, sạt lở đất, sóng thần, hạn hán,… Và các cảnh tượng chặt phá rừng bừa bãi, sự tuyệt chủng của các loài vật, môi trường bị hủy diệt như thế nào… Qua những việc làm trên, trẻ sẽ cảm nhận được tác động của ô nhiễm môi trường sẽ làm ảnh hưởng như thế nào đối với đời sống con người chúng ta. Dần dần, trẻ sẽ có ý thức tự bảo vệ môi trường ngay từ trong gia đình, nhà trường và ngoài xã hội, trẻ sẽ không vứt rác bừa bãi, khóa vòi nước cẩn thận để tiết kiệm nước,… Không những thế, trẻ còn biết thu gom rác thải để đúng nơi quy định rồi nhắc nhở mọi người không được xả rác bữa bãi…
Hàng ngày, hàng tuần, tiến hành tổ chức cho trẻ trồng cây, vun xới đất, nhổ cỏ, và tưới nước cho cây cối, hoa lá rồi chăm sóc vườn rau trong nhà trường, nhặt lá, nhặt rác bỏ vào đúng nơi quy định.
Ngoài ra cô còn hướng dẫn trẻ dọn vệ sinh trong và ngoài lớp học sạch sẽ, gọn gàng, sắp xếp đồ dùng đồ chơi ngăn nắp và để đúng nơi quy định. Bên cạnh đó, hướng dẫn trẻ vệ sinh cá nhân hàng ngày như rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn cơm và sau khi đi vệ sinh và dọn vệ sinh, biết rửa mặt đúng quy trình và đánh răng đúng cách, dùng nước xong phải khóa chặt vòi lại,… Cô còn phải dạy cho trẻ những hành vi văn minh như khi ho, hắt hơi thì phải lấy tay che miệng lại. Trong giờ ăn, giờ ngủ không được nói chuyện, làm mất vệ sinh và thiếu lịch sự. Trong khi người khác nói chuyện không được chen ngang, nếu muốn phát biểu thì phải giơ tay… Qua các công việc nhỏ nhặt hàng ngày như vậy, được giáo viên nhắc nhở và khích lệ trẻ sẽ giúp trẻ cảm nhận, lĩnh hội được các tri thức và những thói quen, hành vi văn minh dần ăn sâu vào tâm trí của trẻ. Trẻ sẽ lĩnh hội được những cái hay cái đẹp hàng ngày trong cuộc sống, góp phần hình thành nhân cách con người ở trẻ và giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
* Biện pháp thứ 4: Phát Động phong trào thi đua làm đồ dùng, đồ chơi bằng các nuyên vật liệu có sẵn, và bằng vật liệu phế thải, để trang trí lớp học và làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động của trẻ.
Căn cứ vào nhiệm vụ năm học, trên quan điểm đổi mới quản lý và nâng chất lượng giáo dục cho ngành học mầm non, đảm bảo được tính khoa học, tính thẩm mỹ và nhất là góp phần bảo vệ môi trường. Đầu năm học, tôi đã lên kế hoạch phát động phong trào làm đồ dùng, đồ chơi bằng những nguyên vật liệu có sẵn và những nguyên vật liệu phế thải đã qua sử dụng trong gia đình và ngoài xã hội như: lon bia, lon nước ngọt, chai nước ngọt, chai nước lọc, hộp sữa chua, muỗng sữa chua, ống hút, que kem, chai nước rửa chén, chai dầu gội đầu, bao ni lông, tờ lịch cũ, hộp đựng các đồ gia dụng đã thải, vỏ ốc, vỏ hến, vải vụn, tre, nứa, các loại hạt của các loại cây, lá khô của cây… Những nguyên vật liệu này do giáo viên thu gom, phụ huynh đóng góp để làm đồ dùng, đồ chơi và trang trí các góc học tập cho trẻ.
VD: Cô và trẻ cùng vẽ tranh, dạy cho trẻ vẽ cây lên tờ lịch thật to để trang trí lớp học. Cô cũng sẽ hướng dẫn trẻ lấy các loại hột hạt như hạt me, hạt mãng cầu, hoặc vỏ ốc biển, nhuộm màu rồi xếp lên tờ lịch thành bức tranh có nội dung bảo vệ môi trường hay về các mùa trong năm.
Cô làm các chậu hoa, cây cảnh bằng ống hút hoặc bằng vải vụn có nhiều màu sắc khác nhau để làm đồ dùng dạy học các môn như: Tạo hình, Khám phá khoa học, Toán,… Đặc biệt là phải khéo léo trang trí lớp cho đẹp, để tạo sự bắt mắt, gây sự thu hút với trẻ.
Từ các vỏ chai nước rửa chén, cô có thể tạo thành cái bình tưới nước để hàng ngày trẻ tưới nước cho cây, cho rau quả trong vườn… Hoặc từ những lá cây khô, cô và trẻ có thể làm thành hình các con vật để cho trẻ chơi các trò chơi và để dạy các môn học như: Toán, Tạo hình, Khám phá khoa học… Một điều thú vị nữa là lá cây khô có thể phát ra âm thanh như một nhạc cụ nghe rất hay, lạ và vui tai.
Từ những nguyên vật liệu trên, chúng tôi có thể tạo ra rất nhiều các loại đồ dùng đồ chơi hất dẫn, dễ dùng, tiện lợi, mà không mất tiền để phục vụ cho các hoạt động của trẻ, giúp trẻ hướng thú tham gia vào các hoạt động mà không nhàm chán. Đặc biệt, các đồ dùng đồ chơi này không chỉ những phục vụ tốt cho các hoạt động của trẻ mà còn giúp trẻ cảm nhận được môi trường “Xanh, sạch, đẹp” có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống con người. Từ đó giúp trẻ tích cực tham gia lao động, dọn vệ sinh trường lớp sạch sẽ. Như vậy là trẻ đã có ý thức bảo vệ môi trường.
Qua các lần phát động làm đồ dùng dạy học bằng những nguyên vật liệu có sẵn và những nguyên vật liệu phế thải đã góp phần không nhỏ vào việc bảo vệ môi trường. Đồng thời cho giáo viên cơ hội thể hiện được ý tưởng sáng tạo, làm ra nhiều đồ dùng, đồ chơi, hấp dẫn, đẹp mắt để phục vụ cho các hoạt động của trẻ. Đặc biệt là tạo cho trẻ sự hứng thú tham gia vào các hoạt động và niềm vui khi đến trường, đến lớp…
: Phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong công tác giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Với mục tiêu xã hội hóa giáo dục, gia đình cũng đóng một vai trò quan trọng trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ hiện nay. Vì vậy, việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường để giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ là một vấn đề rất cần thiết. Bởi gia đình và nhà trường là cái nôi hình thành ý thức cho trẻ, chính vì vậy gia đình và nhà trường phải kết hợp chặt chẽ với nhau nắm bắt tâm tư, tình cảm của trẻ để tìm ra những phương pháp, biện pháp tốt ưu nhất để cùng chung tay giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao.
Đầu năm học, tôi đã lập kế hoạch, tiến hành họp phụ huynh, bàn bạc và tuyên truyền các hình thức để giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Khi tổ chức họp, tôi phát động phong trào “Cùng chung tay giáo dục trẻ bảo vệ môi trường”. Tôi cũng đưa bản kế hoạch, thông qua nội dung về tầm quan trọng của môi trường ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày của con người cho phụ huynh rõ, nêu ý kiến và các biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường như: Nhắc nhở trẻ không vứt rác bừa bãi, biết bảo vệ và chăm sóc cây xanh, biết vệ sinh chung, vệ sinh cá nhân và tự phục vụ bản thân… Từ việc lấy ý kiến, bàn bạc sau đó đi đến thống nhất và phát động phong trào có khai mạc, có sơ kết, tổng kết…
Làm tốt công tác vận động phụ huynh hỗ trợ, thu gom nguồn nguyên vật liệu phế thải và vật liệu có sẵn để tận dụng làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ. Qua công tác phối hợp này sẽ giúp phụ huynh hiểu được ý nghĩa của môi trường và bảo vệ môi trường đồng thời hiểu được tầm quan trọng, cần thiết của việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Đây là vấn đề cần sự chung tay hành động của gia đình, nhà trường và toàn xã hội
Bên cạnh đó, nhà trường cũng vận động phụ huynh không hút thuốc lá, không vứt rác bừa bãi ra môi trường và kêu gọi sự thường xuyên dọn vệ sinh trong gia đình, đường làng, thôn buôn và trồng cây xanh bóng mát trong vườn trường, hai bên đường. Điều này vừa tạo ra tấm gương cho trẻ noi theo, hành động theo và tạo môi trường sống trong lành cho trẻ hiên tại và tương lai.
Việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non sẽ đem lại hiệu quả rất đáng kể. Đây là một việc làm tạo tiền đề phát triển trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ hiện nay và mai sau.
* Biện pháp thứ 6: Xây dựng cảnh quan sư phạm trong nhà trường:
Để tạo cảnh quan sân trường sạch sẽ, thoáng mát thì ngay sau giờ đón trẻ, trường thường xuyên, tổ chức các hoạt động nhặt rác, quét dọn trên sân trường, để tạo cho môi trường thêm sạch, đẹp.
Trong lớp, ở các góc học tập, góc hoạt động vui chơi, phải tổ chức thi dọn vệ sinh lau chùi sạch sẽ, sắp xếp gọn gàng hàng tuần. Tiếp tục rèn cho trẻ có thói quen sau mỗi lần học, mỗi lần chơi là phải biết xếp đồ dùng, đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp và đúng nơi quy định.
Ngoài ra chúng ta cần giáo dục trẻ khi ăn quà xong hay trong các giờ học tạo hình phải nhớ gom rác bỏ vào thùng, không được vứt rác bừa bãi làm ô nhiễm môi trường.
* Biện pháp 7: Phong trào thi đua khích lệ để trẻ hưởng ứng tham gia bảo vệ môi trường.
Khích lệ là món ăn tinh thần của trẻ mầm non bởi tâm lý trẻ mầm non thường thích khen hơn là chê. Lúc nào trẻ cũng muốn được người lớn khen và khen nhiều, nhất là được cô giáo mình khen. Chính vì vậy, biện pháp này là hiệu quả nhất trong các biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non.
Đầu năm học, tôi lập kế hoạch phát động phong trào thi đua khích lệ “Gương tốt, việc tốt” để trẻ tích cực hưởng ứng tham gia, đó là:
Hàng ngày, hàng tuần thống kê những trẻ có hành vi văn minh biết bảo vệ môi trường, nêu gương trước cờ vào buổi sáng đầu tuần sau giờ thể dục sáng. Đến cuối tháng, trẻ nào được nêu gương nhiều lần sẽ nhận được phần thưởng con gấu bông, hoặc con búp bê xinh đẹp.
Qua những việc làm đó sẽ khích lệ các trẻ khác tích cực tham gia phong trào bảo vệ môi trường. Qua những lần khích lệ của chúng ta đã giúp trẻ nhận ra rằng mình nên làm những công việc có ích hơn và trẻ cảm thấy hào hứng khi tham gia những phong trào do nhà trường và lớp phát động…
Sau một thời gian chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non Hoa Lan, tôi thấy chất lượng trẻ biết bảo vệ môi trường đã và đang tăng lên rõ rệt. Khuôn viên trường ngày càng “Xanh – Sạch – Đẹp”, an toàn và thoáng mát hơn. Điều này đã góp phần không nhỏ đối với việc thu hút các bậc phụ huynh đưa trẻ đến trường ngày một đông hơn.
– Về phía trẻ: Hơn 95% trẻ có một số hiểu biết ban đầu về môi trường sống xung quanh và có ý thức tham gia các hoạt động cộng đồng, biết giữ gìn vệ sinh môi trường, có những thói quen bảo vệ môi trường như: Không vứt rác bừa bãi ra sân trường và trong lớp học, đi vệ sinh đúng nơi quy định, hứng thú tham gia vào các hoạt động đặc biệt là hoạt động vệ sinh cá nhân, vệ sinh trường lớp, có kỹ năng sống, làm việc theo nhóm, yêu thích lao động, bảo vệ thiên nhiên, biết bảo vệ, gìn giữ đồ dùng, đồ chơi, và đặc biệt là đã hình thành cho trẻ các thói quen về hành vi văn minh, và có tình yêu thương trong cuộc sống…
– Về phía giáo viên: 100% giáo viên đã nắm chắc được nội dung bảo vệ môi trường, biết vận dụng các phương pháp, biện pháp phù hợp để đưa vào giáo dục trẻ hàng ngày, gắn liền với cuộc sống thực tế của trẻ để hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi văn minh, và thái độ đúng đắn để bảo vệ môi trường.
– Về phía phụ huynh: 100% phụ huynh nhận thấy trách nhiệm của mình đối với việc bảo vệ môi trường để giữ gìn sức khoẻ cho trẻ và cả cộng đồng. Khi đưa trẻ đến trường không vứt rác bừa bãi, không chạy xe vào trường, vệ sinh cho trẻ sạch sẽ trước khi đến lớp. Đặc biệt là quan tâm đến trẻ ngày càng nhiều hơn, dạy cho trẻ biết tự vệ sinh cá nhân, và tự phục vụ bản thân..
Từ những biện pháp sáng kiến trên đã giúp tôi rút ra nhiều kinh nghiệm và bài học bổ ích đó là:
Làm một người lãnh đạo là phải không ngừng học hỏi, luôn luôn phải nghiên cứu, tìm ra những phương pháp, biện pháp tối ưu nhất, phù hợp nhất để lên kế hoạch đưa vào chương trình chăm sóc giáo dục trẻ hiện nay.
Phải luôn luôn hòa đồng với đồng nghiệp, luôn lắng nghe những ý kiến đóng góp chân thành của đồng nghiệp để dần dần hoàn thiện mình hơn và cùng chung tay góp sức để đưa trường mầm non Hoa Lan nói riêng và ngành giáo dục nói chung lên một bước phát triển mới trong sự nghiệp trồng người.
Bản thân phải luôn gần gũi với các bậc phụ huynh để lắng nghe tâm tư, tình cảm của họ, nắm bắt được tình hình. Từ đó để đưa vào xây dựng kế hoạch chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả hơn.
Đối với giáo viên phải không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của mình, luôn cố gắng sáng tạo, tư duy ra những phương pháp, biện pháp mới, và biết vận dụng các phương pháp, biện pháp đó vào thực tiễn để hướng dẫn giáo viên trong việc chăm sóc giáo dục trẻ ngày càng tốt hơn. Đồng thời phải là tấm gương sáng để đồng nghiệp noi theo, luôn có kỷ luật, tình thương, trách nhiệm, luôn thận trọng trong mọi hành vi của mình.
Đối với trẻ thì phải thật sự là một cô giáo biết yêu thương, chia sẻ, tận tụy chăm sóc và là tấm gương sáng mẫu mực về mọi cử chỉ, hành vi ứng xử trong cuộc sống hàng ngày để cho trẻ noi theo. Bên cạnh đó, biết cách xây dựng môi trường xã hội và cảnh quan sư phạm cũng góp phần không nhỏ đến việc hình thành cho trẻ những hành vi văn minh, nếp sống văn hóa truyền thống của người Việt, phù hợp với chuẩn mực đạo đức trong công cuộc xây dưng con người mới trong xã hội hiện nay.
Qua một năm nghiên cứu và thực hiện đề tài “Một số biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non” cho thấy, giáo viên trường tôi nắm vững kiến thức về môi trường, còn học sinh đã biết bảo vệ môi trường, có những hành vi văn minh trong giao tiếp, yêu lao động, trân trọng và bảo vệ vẻ đẹp của thiên nhiên. Trẻ biết tự vệ sinh cá nhân và vệ sinh xung quanh, trẻ có thiện cảm với vạn vật xung quanh và có tình yêu thương trong cuộc sống… Thấy được những điều đó, bản thân tôi rất là tự hào và sẽ hứa với lòng mình không ngừng tìm tòi học hỏi, tìm ra những phương pháp, biện pháp hay để đưa vào vận dụng trong thực tiễn nhằm đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào công cuộc trồng người.
Một Số Biện Pháp Giáo Dục Trẻ Bảo Vệ Môi Trường
: Sau khi tập thể dục buổi sáng xong, tôi cho trẻ rửa tay bằng xà phòng để giữ gìn vệ sinh cá nhân phòng tránh các dịch bệnh và giáo dục trẻ phải sử dụng nước tiết kiệm sau khi sử dụng để trẻ biết được bảo vệ giữ gìn vệ sinh cá nhân, sử dụng nguồn tài nguyên nước tiết kiệm cũng là bảo vệ môi trường.
Tôi luôn giúp trẻ hiểu biết về môi trường xung quanh trẻ: Lớp, trường, gia đình, làng xóm. Phân biệt được môi trường sạch và môi trường bẩn . Tôi chuẩn bị: Hai chậu nước như nhau sau đó tôi cho trẻ rửa tay chỉ sử dụng trong một chậu. Sau khi trẻ rửa tay xong, tôi cho trẻ quan sát lại hai chậu nước và so sánh để trẻ biết được đâu là nước sạch, đâu là nước bẩn giúp trẻ ý thức được cách giữ vệ sinh cơ thể. Từ đó, trẻ có ý thức phải giữ cho môi trường được sạch sẽ như không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi, tham gia vệ sinh lau chùi sắp xếp đồ chơi ngăn nắp, bỏ rác vào thùng rác, biết đi vệ sinh đúng nơi qui định, giữ sạch sẽ nhà vệ sinh và rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh, tiết kiệm nước trong sinh hoạt hàng ngày, không để vòi nước chảy liên tục, thấy nước chảy tràn biết khoá vòi lại, giữ gìn đồ chơi. Trẻ có ý thức trong chăm sóc bảo vệ cây cối như tưới cây, làm cỏ. Khi cho trẻ tìm hiểu về môi trường tự nhiên tôi giải thích cho trẻ thấy được lợi ích và tác hại của gió, nắng, mưa. Các biện pháp tránh nắng, tránh gió, tránh mưa, không ngồi lâu chỗ có gió lùa, mặc ấm khi có gió rét,…
Tôi xây dựng góc thiên nhiên phong phú, trong đó tôi trồng nhiều loại cây tạo điều kiện cho trẻ tham quan thực tế qua hoạt động phát triển nhận thức trẻ có thể tìm hiểu thêm về sự sinh trưởng của cây từ lúc ươm hạt, nẩy mầm, cho đến lúc cây phát triển giúp trẻ yêu thiên nhiên và giờ học của trẻ thêm sinh động. Tôi giáo dục cho trẻ lòng yêu thiên nhiên biết chăm sóc và bảo quản, giữ gìn môi trường xung quanh trẻ.
hoạt động phát triển nhận thức: Cô cho trẻ làm thí nghiệm trồng cây con, thông qua đó giáo dục trẻ biết ích lợi của cây đối với đời sống của con người như là che bóng mát, giảm bụi, tiếng ồn, cho gỗ làm nhà, cho hoa để trang trí tạo cảnh đẹp, cho quả để ăn và một số cây còn dùng để làm thuốc chữa được nhiều bệnh, ngoài ra cây rừng còn giúp cản gió, bão, ngăn chặn lũ lụt.
Nhìn thấy các tranh ảnh có mình, trẻ rất thích đến xem từ đó mà tôi phối hợp với cha mẹ trẻ giáo dục trẻ phải có ý thức giữ gìn trường, lớp sạch đẹp những cháu có ý thức tốt sẽ được tôi nêu gương trước các bạn trong mỗi tuần trẻ rất vui và các bạn trong lớp thấy được đó là hành vi tốt nên cũng thực hiện theo,…Chính vì muốn được nêu gương trẻ phải phấn đấu thực hiện tốt việc bảo vệ trường lớp xanh- sạch- đẹp. Dần dần, tôi hình thành được cho trẻ ý thức biết bảo vệ môi trường ngay tại trường, lớp của mình. Từ đó sẽ dễ dàng hình thành cho trẻ ý thức bảo vệ môi trường xung quanh. Tôi cũng tuyên truyền để cha mẹ trẻ biết để động viên trẻ thực hiện tốt hơn và nhắc nhở trẻ phát huy hơn thực hiện cả khi ở nhà, ở nơi công cộng.
: Cha mẹ phải chú ý đến trẻ, khi ăn quà bánh xong trẻ phải biết bỏ rác đúng nơi quy định, không vứt rác xuống sông, ao hồ, luôn giữ gìn vệ sinh thân thể sạch sẽ, nhà cửa luôn được sạch sẽ thoáng mát và phải luôn nhắc nhở trẻ thường xuyên, tạo tình huống cho trẻ thực hành. Muốn làm được điều đó thì cha mẹ phải là người làm gương cho trẻ,… Ví dụ: Cháu ,… thường sắp xếp các đồ dùng của lớp ngăn nắp, trẻ luôn nhắc nhở các bạn phải bỏ rác đúng nơi, khi thấy rác trẻ tự nhặt rác và bỏ vào thùng rác, biết chăm sóc cây xanh. Vì vậy việc giáo dục cho trẻ có ý thức tốt về bảo vệ môi trường cũng rất cần sự kết hợp của cha mẹ trẻ.
Trường Mầm Non Tân Mai: Một Số Biện Pháp Giáo Dục Lễ Giáo Cho Trẻ 4
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục mẫu giáo có tầm quan trọng đặc biệt tới sự phát triển toàn diện nhân cách của mỗi con người, bởi đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên, quan trọng – là thời kỳ lý tưởng của giáo dục lễ giáo cho trẻ. Trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo thì việc tiếp nhận vốn tri thức, những phẩm chất nhân cách con người cũng như văn hoá, nghệ thuật thẩm mỹ thông qua sự vật, hiện tượng xung quanh gần gũi với trẻ. Cũng vì thế, khi chúng ta lo lắng nhiều tới việc nâng cao trình độ văn hoá nghệ thuật của người lớn (người mẹ, người cô đó chính là nhằm tạo điều kiện tốt cho sự phát triển của thế hệ trẻ thông qua những người gần gũi nhất đối với trẻ thơ) và việc giáo dục trẻ đòi hỏi chúng ta phải uốn nắn từ khi trẻ còn nhỏ.
Trẻ em hôm nay là những công dân của thế giới ngày mai. Vậy việc bảo vệ chăm sóc trẻ em là trách nhiệm của nhà nước, của toàn xã hội và của mỗi gia đình.Trẻ em là niềm vui, niềm hạnh phúc, niềm tự hào của mỗi gia đình, là tương lai của đất nước, chiến lược giáo dục con người mới trong giai đoạn hiện nay, đòi hỏi nhà trường các cấp phải nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo về mọi mặt. Trước hết phải giáo dục lễ giáo cho trẻ mà việc giáo dục lễ giáo cho trẻ hiệu quả nhất đó là kho tàng truyện cổ tích Việt Nam. Riêng về lĩnh vực giáo dục, kho tàng này cung cấp nội dung và phương pháp giáo dục tương đối rõ ràng và đầy đủ hơn cả. Những câu chuyện cổ tích Việt Nam đã đến với trẻ thơ một cách nhẹ nhàng theo kiểu “vừa học, vừa chơi”, đã làm tốt chức năng biểu đạt ý, giáo dục nhận thức, bồi dưỡng tình cảm lễ giáo cho trẻ.
Nhận thức được vấn đề này, trong công tác chăm sóc – giáo dục trẻ mầm non, bên cạnh việc ứng dụng công nghệ dạy học hiện đại tôi luôn tìm tòi, học hỏi và sáng tạo các hình thức, phương pháp giáo dục trẻ dựa trên những tư liệu giáo dục sẵn có trong kho tàng văn hoá dân tộc.
Vì vậy, để tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ trồng người của mình, năm học 2018- 2019 tôi đã nghiên cứu và chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4- 5 tuổi qua những câu chuyện cổ tích” làm đề tài nghiên cứu
Giáo dục lễ giáo là một hoạt động giáo dục nhằm xây dựng cho trẻ những nét tính cách, những phẩm chất đạo đức và bồi dưỡng cho trẻ những tiêu chuẩn và qui tắc hành vi thái độ của chúng đối với nhau, đối với mọi người, đối với quê hương, đất nước.
Giáo dục lễ giáo cũng chính là giáo dục đạo đức cho trẻ đã góp phần hình thành nhân cách cho trẻ, giúp trẻ có được thói quen tốt trong cuộc sống hàng ngày:
+ Giáo dục lễ giáo góp phần hình thành hệ thống thái độ , hành vi ứng xử phù hợp với bản thân, với mọi người, với môi trường xung quanh.
+ Giáo dục lễ giáo còn hình thành ở trẻ 1 số kinh nghiệm đầu tiên trong hành vi ứng xử và tiếp thu những kinh nghiệm đó và ứng xử như thế nào cho phù hợp với hoàn cảnh xung quanh.
+ Giáo dục lễ giáo giúp trẻ lĩnh hội những tiêu chuẩn về hành vi đạo đức, biết đánh giá hành vi của mình và của người khác.
Bởi vậy nếu ngay từ tuổi mầm non, chúng ta chú trọng giáo dục cho trẻ có những thái độ, hành vi đạo đức đúng đắn sẽ đặt cơ sở nền tảng nhân cách đạo đức mai sau của trẻ, đồng thời tạo cho trẻ một động lực quan trọng, giúp trẻ phát triển và hành động đúng hướng trong quá trình trưởng thành.
3. Bản chất cần được làm rõ của đề tài:
Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi qua những câu chuyện cổ tích
4. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu trẻ 4-5 tuổi trường mầm non Tân Mai.
5. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài này tôi đã chọn và sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau:
a. Phương pháp nghiên cứu lý luận
– Thu thập, đọc, phân tích tài liệu để xây dựng cơ sở định hướng cho đề tài
b. Phương pháp quan sát tự nhiên
Quan sát các hoạt động tự nhiên của cô và trẻ từ đó nhận xét, phân tích thực trạng của lớp nghiên cứu thực trạng qua 15-20 hoạt động học
c. Phương pháp điều tra
– Điều tra dán tiếp
– Điều tra trực tiếp.
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
Bài sáng kiến lấy đối tượng là học sinh lớp mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi, của lớp B1 trường Mầm non Tân Mai, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội.
Đề tài này được thực hiện từ tháng 09/2018 đến tháng 03/2019.
Nhiệm vụ chính của quá trình nghiên cứu là giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể, nắm vững chuyên môn, không ngừng học hỏi, tìm tòi để trao đổi kiến thức, năng động sáng tạo, yêu nghề mến trẻ luôn gần gũi yêu thương tôn trọng trẻ tạo niềm tin đối với trẻ.
PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Truyện cổ tích được trẻ nhỏ ưa thích nhất so với các thể loại truyện cổ dân gian khác bởi chính những giá trị của nó mang lại. Chính những câu chuyện cổ tích Việt Nam mà chúng ta đem đến cho trẻ, góp phần hình thành phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Đặc biệt là thông qua những câu chuyện, bằng nhiều biện pháp mà chúng ta đem đến cho trẻ, nhiều điều lý thú. Trẻ được học làm người nhất là giáo dục lòng nhân ái. Bởi thông qua những câu chuyện ấy, trẻ biết yêu thiên nhiên, cuộc sống con người, biết thế nào là tốt xấu, chăm, lười. Trẻ biết yêu cô tấm chăm làm và nết na, biết yêu Thạch Sanh chàng trai nghèo dũng cảm.
Có thể nói vẻ đẹp trong truyện cổ tích Việt Nam được bao bọc bởi tình thương, sự bao dung và sẵn sàng hết lòng giúp đỡ kẻ yếu, người bất hạnh. Người cho phép lạ cũng vậy và nhân vật hành động chính nghĩa cũng vậy.
Truyện cổ tích của dân tộc nào cũng đề cao đạo đức, nhân nghĩa. Nó là một môi trường đắc địa để những bài học đạo đức, luân lí được đưa đến cho mọi người một cách tự nhiên. Không phải dân tộc nào cũng đề cao đạo đức như là yếu tố thứ nhất của phẩm chất con người như dân tộc Việt Nam Có những dân tộc đề cao yếu tố trí tuệ và tài năng , dân tộc khác lại coi trọng sức mạnh thể lực và trí tuệ của nhân vật. Nhưng theo quan nệm của người Việt Nam, đạo đức chính là cái gốc của mọi sự tốt xấu trên đời.
Truyện cổ tích Việt Nam đã cho chúng ta thấy trong cuộc đấu tranh cho một cuộc đời tốt đẹp có đau khổ mà không buông xuôi, có thất bại mà không đầu hàng, có bi thảm mà không tuyệt vọng , con người vẫn cố gắng vươn lên.
Truyện cổ tích Việt Nam dạy con người sống, gây tinh thần lạc quan, khẳng định niềm tin vào sự tất thắng của điều thiện và lẽ công bằng.
Quan niệm đạo đức được phản ánh trong truyện cổ tích vừa chắt lọc kinh nghiệm ứng xử trong thực tế, vừa là đạo đức lí tưởng mà người lao động muốn xây dựng. Chính vì vậy mà truyện cổ tích Việt Nam mang nội dung giáo dục sâu sắc, nhất là giáo dục lễ giáo đối với trẻ nhỏ.Trẻ nhỏ có nhu cầu được tiếp nhận những loại hình nghệ thuật trong đó văn học.Văn học có một ý nghĩa rất lớn trong tâm hồn mỗi con người. Hơn bất cứ một loại văn học nào, truyện cổ tích đã chiếm được sự yêu thích của các em. Truyện cổ tích Việt Nam đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của các em. Với đặc điểm giàu hình ảnh, phong phú tưởng tượng trẻ dễ hòa nhập tâm hồn của mình với thế giới nhân vật trong truyện. Trẻ chăm chú theo dõi những sự kiện tình tiết với đôi mắt tròn xoe, chúng ngạc nhiên trước hình tượng kỳ vĩ, trước những biến đổi lạ kì của nhân vật . Trẻ xúc cảm đến rơi nước mắt, lo sợ cho số phận nhân vật mà mình yêu thích khi nhân vật gặp phải những thử thách đầy nguy hiểm. Các em cười rạng rỡ khi nhân vật mình yêu thích chiến thắng được kẻ thù, chiến thắng được cái ác và giành được hạnh phúc. Ngược lại các em cũng thể hiện một cách hồn nhiên thẳng thắn thái độ với nhân vật các em không ưa thích.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Trong nhiều năm qua, cấp học mầm non triển khai thực hiện chuyên đề Giáo dục lễ giáo cho trẻ trong các trường mầm non do Bộ Giáo dục – Đào tạo chỉ đạo và cuộc vận động xây dựng “Trường học thân thiện- học sinh tích cực” do Ngành Giáo dục – Đào tạo và Công đoàn Ngành phát động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, xây dựng nếp sống văn minh trong các trường học với các nhiệm vụ cụ thể như: Bồi dưỡng đội cho ngũ cán bộ quản lý, giáo viên về nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục lễ giáo; Bổ sung tài liệu, tranh truyện, tranh tuyên truyền, các phương tiện phục vụ cho việc cung cấp hiểu biết và rèn hành vi lễ giáo cho trẻ; Linh hoạt sáng tạo tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống nhằm mục đích nâng cao nhận thức, hiểu biết và khơi dậy lòng nhân ái của đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên và trẻ. Tăng cường phổ biến kiến thức và phương pháp nuôi dạy con cho các bậc phụ huynh học sinh trong các trường mầm non, tạo ra môi trường lành mạnh, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi những hiện tượng tiêu cực và tệ nạn xã hội trong nhà trường.Tuy nhiên, việc thực hiện giáo dục lễ giáo cho trẻ trong các trường mầm non cũng còn gặp những khó khăn như sau:
Hiện nay những vấn đề tiêu cực của cơ chế thị trường, đã tác động và làm sa sút về đạo đức của một số giáo viên, học sinh. Việc thực hiện phong trào kế hoạch hoá gia đình là điều kiện hết sức thuận lợi cho mọi gia đình chăm sóc con, trẻ được nuông chiều và được đáp ứng mọi thứ theo nhu cầu, nhưng ngược lại, nếu sự quan tâm không được thể hiện đúng mức thì cũng là điều bất lợi trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Một số lớp có số lượng trẻ/ lớp quá đông, số giáo viên/ lớp cũng chưa đủ theo quy định nên việc theo sát, uốn nắn hành vi, cử chỉ cho từng trẻ cũng là vấn đề khó khăn.
Điều kiện cơ sở vật chất để dạy trẻ thực hành hành vi lễ giáo, liên hệ thực tế cũng còn nhiều hạn chế chỉ dừng lại ở việc cung cấp kiến thức cho trẻ.
Nội dung giáo dục lễ giáo trong Chương trình chăm sóc – giáo dục trẻ mầm non còn hạn chế: nặng về lý thuyết, thiếu nhiều bài tập thực hành kỹ năng ứng xử, giải quyết tình huống.
Một số giáo viên lựa chọn nội dung và hình thức giáo dục lễ giáo tích hợp với các hoạt động của trẻ chưa linh hoạt, giáo dục lễ giáo chỉ dừng lại ở việc nhắc nhở trẻ phải làm theo yêu cầu của bài dạy, rèn trẻ các hành vi lễ giáo nhiều khi quá cứng nhắc, máy móc, đánh giá trẻ về hành vi lễ giáo thường dựa vào kiến thức của trẻ, chưa chú ý đến hành vi của trẻ trong các tình huống để theo dõi và đánh giá trẻ.
Bên cạnh đó, vấn đề tài liệu nguồn để giáo viên có thể khai thác, tham khảo để dạy trẻ còn thiếu và chưa phong phú. Khả năng khám phá thế giới xung quanh của trẻ còn hạn chế.Tư duy của trẻ là tư duy tổng quát hành động nên trẻ không hiểu qua những lời cô nói ,làm như thế này có nghĩa là tốt,như thế kia là xấu,hay còn phải làm như thế nào. Nhưng qua những câu truyện cổ tích thường có cốt truyện ngắn gọn,rõ ràng,dễ nhớ dễ thuộc,nhân vật gần gũi,chính là con người trong các mối quan hệ xã hội. Điều cuốn hút các em chính là yếu tố thần kỳ,những đồ vật quen thuộc gần gũi được thổi những yếu tố ly kỳ hoang đường bỗng trở nên hấp dẫn đối với trí tưởng tượng của trẻ thơ mà giáo dục tình cảm cho trẻ là một trong năm nhiệm vụ lớn của công tác chính sách giáo dục cho trrẻ mẫu giáo.Vì vậy tôi đã thực hiện một biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các câu truyện cổ tích Việt Nam.
Qua một năm thực hiện tôi đã thu được một số kết quả khả quan:Trẻ ý thức được việc mình làm tốt hay xấu, nên hay không nên. Biết yêu cái thiện ghét cái ác.Tuy nhiên qua quá trình thực hiện tôi đã gặp phải những thuận lợi và khó khăn sau:
2.1 Thuận lợi:
– Về cơ sở vật chất: Được sự quan tâm, hướng dẫn tạo điều kiện của Ban giám hiệu về mọi mặt. Lớp được trang bị máy vi tính để trẻ có thể học trên máy, đưa công nghệ thông tin vào giảng dạy.Đồ dùng được trang bị đầy đủ có nhiều đồ dùng tự sáng tạo của giáo viên để phát huy tính tích cực của trẻ
– Về giáo viên: Là một giáo viên có trình độ năng lực chuyên môn vững vàng, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ.
– Được tham dự vào các lớp bồi dưỡng chuyên môn do Phòng GD, trường tổ chức.
– Nhà trường tổ chức thao giảng, học bồi dưỡng, họp chuyên môn để tôi nắm được về một số hoạt động lễ giáo cho học sinh.
– Bản thân luôn học hỏi đồng nghiệp nên tôi đó nắm được một số phương pháp, thủ thuật qua các giờ lên lớp, từ đó giúp tôi thực hiện đề tài.
– Về học sinh: Trẻ lớp tôi mạnh dạn, tự tin, thích tham gia các hoạt động trải nghiệm, đặc biệt là hoạt động làm quen với các tác phẩm văn học,
– Về phụ huynh: Được sự hỗ trợ của phụ huynh học sinh về các phế phẩm, tạp chí, lịch cũ, dụng cụ học tập…giúp tôi có điều kiện làm một số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động học.
* Khó khăn:
– Về cơ sở vật chất : Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động còn chưa phong phú. Tài liệu nghiên cứu còn hạn chế
– Về giáo viên : Một số phụ huynh rất chiều con coi nhẹ việc giáo dục lễ giáo cho các con.Nên giáo viên rất khó khăn trong việc dạy dỗ các con
– Về học sinh: Một số cháu mới đi học, một số cháu chưa mạnh dạn, tự tin, chưa thể hiện hết khả năng của mình.
– Việc tổ chức các hoạt động học ở lớp nhìn chung còn chưa phong phú, chưa kích thích trẻ phát huy sáng tạo.
– Về phụ huynh: Một vài phụ huynh còn coi nhẹ việc học tập của con vì chỉ nghĩ các cháu đến trường mầm non chủ yếu là vui chơi và ăn ngủ thường cho con nghỉ học tùy tiện nên ít nhiều làm ảnh hưởng tới kết quả học tập của lớp.
Xuất phát từ những tình hình đặc điển của lớp tôi đã mạnh dạn giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi qua những câu chuyện cổ tích Thông qua nội dung truyện cổ tích để giáo dục lễ giáo cho trẻ một cách nhẹ nhàng,phù hợp với lứa tuổi,không gò bó áp đặt mà đạt hiệu quả cao.
2.3. Kết quả khảo sát học sinh
3. Các biện pháp thực hiện
3.1 Xây dựng giáo dục lễ giáo cho học sinh theo các tháng
THÁNG 9:
– Biết chào cô, chào bố mẹ, chào khách.
– Biết đi đại, tiểu tiện đúng nơi qui định.
– Biết sử dụng đồ dùng đúng ký hiệu và để đúng nơi qui định.
– Biết giữ vệ sinh trước, sau khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
– Biết nhặt rác bỏ vào thùng.
THÁNG 10:
– Biết chào cô, chào bố mẹ, chào khách một cách chủ động tự giác.
– Ăn uống gọn gàng, không nói chuyện cười đùa trong khi ăn.
– Trẻ có thói quen và nề nếp tự phục vụ giờ ngủ
– Biết chơi với bạn, không giành đồ chơi với bạn.
THÁNG 11:
– Trẻ biết tự chuẩn bị cho giờ ăn ( kê bàn ghế, chia đồ dùng )
– Có thói quen giữ gìn vệ sinh thân thể (mặt mũi, chân tay, quần áo, đầu tóc…gọn gàng, sạch sẽ )
– Biết cầm hai tay, biết cảm ơn, xin lỗi.
THÁNG 12:
– Phát biểu trọn câu, rõ nghĩa, biết hỏi và trả lời trọn câu với người lớn.
– Dọn dẹp đồ chơi, đồ dùng, bàn ghế nhẹ nhàng.
– Có ý thức giữ vệ sinh trong và ngoài lớp, vệ sinh công cộng, giữ sạch nguồn nước.
– Trẻ biết tự giác thực hiện giờ nào việc nấy.
THÁNG 1:
– Đi đứng nhẹ nhàng không lê giầy dép, nói vừa đủ nghe.
– Giáo dục trẻ tích cực tham gia các hoạt động.
– Trẻ có thói quen nề nếp ăn uống sạch sẽ, văn minh, lịch sự.
THÁNG 2:
– Mạnh dạn phát biểu, diễn đạt ý tưởng bằng ngôn ngữ cá nhân.
– Tham gia tích cực, sáng tạo trong các hoạt động
– Biết nhường bạn, đi đứng, ăn nói nhẹ nhàng.
– Giữ gìn, bảo vệ môi trường, có ý thức tiết kiệm.
THÁNG 3:
– Thể hiện các hành vi văn minh, đạo đức qua ứng xử lễ phép, chào hỏi người lớn.
– Mạnh dạn tự tin chủ động trong giao tiếp.
– Có hành vi ứng xử đúng với bản thân và những người xung quanh.
THÁNG 4:
– Có hành vi, thái độ thể hiện sự quan tâm đến những người gần gũi.
– Hợp tác chia sẻ với bạn bè trong các hoạt động.
– Có thói quen, kĩ năng tốt về giữ gìn sức khoẻ,vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, biết tránh xa những vật dụng nguy hiểm.
THÁNG 5:
– Thực hiện thời gian biểu của lớp một cách tự giác.
– Tìm hiểu và làm quen với nề nếp và hoạt động ở trường .
– Biết giữ yên lặng những nơi công cộng: bệnh viện, trường học..
– Biết tránh xa những nơi nguy hiểm.
3.2 Lập kế hoạch theo chương trình giáo dục
Tôi thấy số lượng truyện cổ tích Việt Nam còn rất ít và đưa vào giờ hoạt đông chung cũng rất ít.Trong khi đó kho tàng truyện cổ tích của chúng ta rất phong phú .Truyện cổ tích dù ở thể loại nào truyện cổ về loài vật, truyện cổ tích thần kỳ hay truyện cổ tích sinh hoạt đều mang nội dung tình cảm, nêu được những bài học đạo đức cho các em ở lứa tuổi mầm non. Chính vì vậy tôi đã bỏ ra khá niều thời gian sưu tầm lựa chọn một số truyện cổ tích Viêt Nam để đưa vào chương trình để cho trẻ của tôi được học (ngoài chương trình quy định của ban giám hiệu) để giáo dục tình cảm đạo đức cho trẻ.
Ví dụ
– Chủ đề gia đình(Tấm Cám, người con út hiếu thảo)
– Chủ đề ngành nghề: Sự tích quả dưa hấu, anh nông dân và ba điều ước.
– Chủ đề động vật: Sự tích con khỉ ,cóc kiện trời.
– Chủ đề thực vật: Sự tích cây thìa là,cây khế , cây tre trăm đốt.
3.3 Tổ chức các hoạt động trong tiết học
Giáo viên cần tìm cách vào bài thật sinh động để gây sự chú ý của trẻ.
: Khi dạy cho trẻ nghe câu chuyện “Cây tre trăm đốt” vào đầu câu chuyện là ” ngày xưa, ở làng kia có một lão nhà giàu “. Như vậy, nội dung của câu chuyện là lão nhà giàu và anh nông dân nghèo. Để nhấn mạnh sự gian dối của lão nhà giàu và sự giàu có đó là không nờn tôi đó đưa ra một số câu hỏi tình huống cho trẻ tư duy như :
+ Anh nông dân vào rừng tìm cây tre trăm đốt
+ Cho trẻ xem lão nhà giàu bị dính vào thân cây tre.
Qua câu chuyện Quả bầu tiên giáo dục cho trẻ biết được cậu bé hiền lành nhưng tốt bụng, hay giúp đỡ mọi người. Chính vì vậy cho nên cậu bé được chim én thưởng một hạt bầu tiên, từ hạt bầu tiên đó khi gieo xuống đã nảy mầm, ra hoa, kết trái, thật lạ quả bầu to khổng lồ – có nhiều vàng bạc châu báu. Câu chuyện giáo dục trẻ một cách nhẹ nhàng, biết giúp đỡ bạn bè, em nhỏ yêu thương những con vật gần gũi, dễ thương như “chim én”.
Thông qua chuyện “Chàng rùa” với tấm lòng hiếu thảo thương yêu bố mẹ, đặc biệt bố mẹ đã già tuổi cao sức yếu phải đi phu vác đất vác gỗ, làm nhà cho vua với hình ảnh chú rùa bé tí trong câu chuyện “Chàng rùa”. Là một nhân vật có sự kiên nhẫn và lòng quyết tâm cao: Mặc dù các cô các bác, bàn tán, xì xào.Con rùa không nản lòng, vẫn bình thản trước sự cương quyết của mình. Với tấm lòng hiếu thảo không những bố mẹ mà còn với các cô các bác đã đảm nhận một công việc nặng nề giúp các cô, các bác sớm trở về nhà.
Với sự cần mẫn và lòng hiếu thảo với bố mẹ và mọi người những việc làm đó là một hình tượng cao đẹp, lòng nhân ái trong câu chuyện chàng rùa mà tôi đã khai thác giáo dục trẻ.
Lựa chọn các kiểu đóng kịch cho trẻ diễn tả lại nhân vật đó ở chuyện ” Thánh Gióng“, bạn được đóng Thánh Gióng với đặc điểm hùng mạnh, tay chân làm tiếng vó ngựa phi, những loại hoạt động này trẻ rất thích. Hoặc khi kể chuyện ” Thánh Gióng“, tôi chọn trò chơi ” phi ngựa” và hát bài ” nhanh thật nhanh, ngựa phi thật nhanh…. Từ việc hứng thú tiếp nhận nội dung câu chuyện trẻ sẽ rút ra được nội dung giáo dục của câu chuyện đó chính là tình yêu. Lòng tự hào về anh hùng dân tộc Thánh Gióng với tình yêu quê hương, đất nước vô bờ bến. Đó chính là yếu tố xây đắp lên tình yêu đất nước, niềm tự hào về dân tộc.
3.4. Sử dụng đồ dùng trực quan
Bản thân tôi khẳng định: Đồ dùng dạy học là một trong những phương tiện dạy học đạt kết quả cao nhất. Đồ dùng dạy học hấp dẫn sẽ giúp trẻ nhớ rất lâu những kiến thức mà cô cung cấp nhất là khi trẻ được trực tiếp quan sát, trực tiếp hoạt động , qua đó trẻ cảm nhận dược tình cảm ,tích cách của các nhân vật trong truyện một cách sâu sắc. Vì vậy trươc khi tổ chức cho trẻ làm quen với truyện tôi chuẩn bị đồ dùng thật chu đáo.Tranh ảnh hấp dẫn, rối nhạc nền khi kể phù hợp, sa bàn phù hợp khi kể, có thể cho trẻ xem đĩa.
Hay như truyện “Sự tích quả dưa hấu” trong chủ điểm nghề nghiệp, để gây sự chú ý hứng thú của trẻ cũng như khắc sâu nội dung giáo dục cho trẻ qua câu chuyện tôi đó chuẩn bị xây dựng hình ảnh động minh họa cho nội dung câu chuyện rồi tôi lại kể cho trẻ nghe trên sa bàn rối dẹt. Trẻ hiểu nội dung câu chuyện, biết trân trọng người nông dân, đặc biệt là nhân vật Mai An Tiêm- con người chăm chỉ, tháo vát, yêu lao động.
3.5 Sử dụng phương tiện dạy học:
Sử dụng phối hợp và hợp lý hiệu quả các phương pháp giáo dục sẽ phát huy tính chủ động tích cực của trẻ vì thế cho nên khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học tôi dùng kết hợp nhiều phương pháp để tất cả trẻ được hoạt động một cách tích cực và cụ thể là: ngoài phương pháp cũ tôi dùng thêm:
a. Thuộc truyện và nhập vai kể diễn cảm:
Để đạt dược giờ dạy đạt kết quả tốt cô giáo phải chuẩn bị tốt giáo án , phải thuộc truyện , thuộc các tình tiết trong truyện để từ đó nhập vai tốt.
Mỗi trẻ em tuy ở cùng độ tuổi song có sự phát triển khác nhau cả về thể chất và trí tuệ nên cô phải dựa vào đặc điểm này để có những biện pháp riêng biệt tránh lối giáo dục đồng lọat để phát huy khả năng của từng trẻ.
Đây không phải là phép cộng tác bộ môn mà là sự kết hợp lôzích, hợp lý giúp giáo viên khai thác tối đa nội dung giáo dục tình cảm đạo đức qua mỗi truyện nhờ đó bài học đạo đức trở nên hấp dẫn ,gần gũi ấn tượng và sâu sắc với trẻ.
d: Tổ chức giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua chuyện cổ tích Việt Nam mọi lúc, mọi nơi.
Theo lịch sinh hoạt chương trình cho trẻ làm quen với văn học mỗi tuần chỉ một giờ hoạt động chung mà nội dung chương trình đa số là truyện hiện đại và thơ truyện cổ tích còn ít.
Chính vì vậy để đạt được mục đích đề ra tôi đã tổ chức cho trẻ làm quen với truyện cổ tích Việt Nam mọi lúc mọi nơi mọi thời điểm khác nhau trong ngày :
+ Giờ đón trẻ
+ Giờ hoạt động ngoài trời
+ Giờ HĐ góc
+ Giờ HĐ chung
+ Giờ HĐ chiều
+ Giờ trả trẻ
+ Giờ đọc sách tại phòng thư viện
Trẻ mẫu giáo rất giàu tình cảm, trong mọi hành động đều chịu sự chi phối của tình cảm. Một hành vi tốt của trẻ thường do cảm xúc khi được khích lệ khen ngợi hoặc do tình yêu lòng mong muốn giúp đỡ người mà trẻ yêu mến thúc đẩy. Những hành vi đạo đức của trẻ chỉ thực hiện được định kỳ khi trẻ phân biệt được điều tốt, điều xấu, những hành vi ứng xử nào cần làm và làm như thế nào? Những hành vi nào không nên làm và không được làm đồng thời trẻ có những hành vi động cơ đúng đắn.
Chính vì vậy việc giáo dục các chuẩn mực, quy tắc và động cơ hành vi coi là cốt lõi của công tác giáo dục đạo đức và được thực hiện liên tục ,thường xuyên , cần luôn luôn làm giàu vốn kinh nghiệm đạo đức cho trẻ .
Ví dụ: Muốn trẻ biết cảm ơn, xin lỗi thì cô lồng vào các câu chuyện như: “Tích Chu”. Cô tổ chức cho cả lớp đóng vai các nhân vật trong truyện. Qua việc nhập vai trẻ cảm ơn, xin lỗi thì hành động lời nói trong vai kịch đã trở thành hành động lời nói trong sinh hoạt hàng ngày. Như vậy, việc giáo dục lễ giáo đã thấm vào trẻ nhẹ nhàng và hấp dẫn.
– Giờ đón trẻ, giờ trả trẻ : Là lúc cô áp dụng biện pháp cá thể hiệu quả nhất.
Ví dụ : Cô trò chuyện cởi mở, tự nhiên gần gũi trẻ để trẻ tự bộc lộ bản thân:cô hỏi trẻ nhà con có em bé không ? Con thường làm gì với em bé nếu em đòi đồ chơi của con thì con làm gì ? Từ đó cô có thể kể chuyện có nội dung về gia đình cho trẻ nghe.
– Hoặc giờ hoạt động góc :
Góc là khu vực riêng biệt trong nhóm nơi trẻ có thể làm việc một mình hoặc theo nhóm nhỏ theo hứng thú và nhu cầu riêng để trẻ xem xét và khám phá. Cô giáo có thể làm việc riêng với từng nhóm nhỏ mà không sợ ảnh hưởng đến
sự hoạt động tích cực của trẻ ,ở đây trẻ được thoải mái về không gian và thời gian.
Đây là thời gian lý tưởng để cô giáo tổ chức cho trẻ làm quen chọn vẹn với một truyện cổ tích đúng các bước làm quen với tác phẩm văn học. (phân nhóm, cá nhân) để tạo khả năng theo dõi, phân tích, làm chính xác lại.
– Trong ngày hội, ngày lễ:
Ví dụ : Trong Tết trung thu , cô có thể kể cho trẻ nghe câu chuyện “Sự tích chú cuội” cùng với sự nhập vai chú cuội, chị Hằng trẻ sẽ rất thích thú. Qua đó trẻ biết được Tết trung thu chính là 1 nét đẹp văn hoá của dân tộc Việt Nam, từ đó xây đáp lên tình yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào về dân tộc.
3.6 Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh.
– Để việc giáo dục đạt hiệu quả tốt nhất tôi đó phối hợp chặt chẽ với phụ huynh ,từ đầu năm giáo viên đã thông báo chương trình học của cả một năm cho phụ huynh nắm được
– Tuyên truyền với phụ huynh về lợi ích của truyện cổ tích Việt Nảm trong quá trình giáo dục trẻ. Đến đầu chủ điểm tôi phụ tự cho phụ huynh những câu truyện đã chọn và mở clip phim cổ tich cho phụ huynh xem .Phát cho phụ huynh những câu chuyện phô tô để phụ huynh kể cho con em mình nghe.
– Giáo dục lễ giáo cho trẻ không thể tách rời khỏi gia đình vì giáo dục tình yêu là nội dung cơ bản của giáo dục lòng nhân ái cho trẻ.
Ngoài những giờ kể chuyện, ở lớp, tôi gặp gỡ trao đổi với phụ huynh những phương pháp kể chuyện với họ. Để từ đó, phụ huynh tranh thủ những lúc trẻ ngủ ở nhà kể chuyện cho trẻ nghe. Bởi vì trẻ rất hồn nhiên, nếu mẹ kể và đọc không giống cô thì trẻ sẽ không thích nghe và còn bảo: mẹ đọc, kể không giống cụ kể cho con nghe ở lớp. Vì thế, tôi tranh thủ trao đổi cho phụ huynh tài liệu, phương pháp và cả cách làm đồ dùng, đồ chơi theo rối dây, rối đế, tranh động.
: Tôi chuẩn bị một tiết dạy chuyện về ” Cây khế ” thật kỹ cả đồ dùng cho tiết đó, tiến hành dạy và mời phụ huynh về dự. Qua đó tạo lòng tin trong phụ huynh; đồng thời, nâng thêm sự hiểu biết về văn học. Về nội dung giỏo dục lề giáo thông qua những câu chuyện cổ tích Việt Nam.
Giáo viên luôn trò chuyện tuyên truyền với phụ huynh về các nội dung giáo dục đạo đức ,hành vi đạo đức phù hợp với trẻ để phụ huynh phối hợp rèn trẻ và dạy trẻ.
Ở mỗi nhóm lớp đã xây dựng và sắp xếp một góc lễ giáo. ở góc này giáo viên đã sưu tầm sách, truyện có tranh ảnh nêu những gương tốt có giáo dục để trẻ xem và làm theo. Ngoài ra, ở góc khác cô trưng bày những sản phẩm đẹp do trẻ tự làm như các bức tranh, sản phẩm nặn, vẽ, xé dán.
Góc lễ giáo còn là nơi nêu gương để trẻ phấn đấu trong tuần, trong tháng. Giáo viên cần dành một khoảng để dán ảnh các cháu ngoan, có hành vi tốt, gương mẫu vào từng tiêu chí mà trẻ đạt được. Hàng tuần, hàng tháng thấy được ảnh của mình trên góc lễ giáo thì trẻ rất vui sướng và càng cố gắng hơn để tiếp tục được khen. Những trẻ chưa được dán ảnh cũng sẽ cố gắng phấn đấu thật ngoan để được có mặt trong góc lễ giáo và từ đó trẻ sẽ đua nhau học tập.
Trong những lúc đón hoặc trả trẻ, phụ huynh thấy con mình được nêu gương trên góc lễ giáo rất phấn khởi và sẽ động viên con mình tiếp tục ngoan hơn; còn những phụ huynh mà chưa thấy con mình được nêu gương thì cũng tìm hiểu nguyên nhân để dạy bảo và khuyên nhủ các cháu. Góc lễ giáo đã góp phần quan trọng trong việc dạy trẻ toàn diện, nâng cao chất lượng lễ giáo cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.
4. Kết quả đạt được:
Sau một thời gian thực hiện với lòng kiên trì lòng say mê kết hợp với việc sử dụng các biện pháp trên một cách linh hoạt. Tôi nhận thấy nội dung mình lựa chọn đạt kết quả như sau:
– Tạo cho trẻ hứng thú hoạt động làm quen với văn học đặc biệt là truyện cổ tích Việt Nam, giờ hoạt động góc nhiều trẻ thích chơi ở góc sách hơn.
– Trẻ tiếp thu được những chuẩn mực đạo đức gần gũi trong cuộc sống hằng ngày .
– Giáo dục lễ giáo không chỉ thể hiện trong giờ học mà còn được thể hiện ở tất cả các hoạt động:
+ Giờ chơi ,góc chơi , trẻ biết hòa thuận không tranh giành đồ chơi
+ Đối với mọi người biết chào hỏi lễ phép biết nhường nhịn em nhỏ .
+ Đối với gia đình : không quấy rầy vòi vĩnh bố mẹ biết yêu thương chia sẻ tình cảm với người thân trong lúc vui buồn.
+ Đối với thiên nhiên : Không bẻ cành, hái hoa, hình thành đức tính tốt ngăn nắp, gọn gàng, tính tự lập cao hơn.
– Về phía phụ huynh nhận thức rõ tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo cho trẻ , trẻ biết xưng hô lễ phép, biết chào hỏi khi có khách đến. Ai cho quà biết nhận bằng hai tay, biết nói lời cảm ơn, và xin lỗi khi mình có lỗi. Đoàn kết với bạn biết chia sẻ đồ dùng đồ chơi với bạn. Biết vâng lời ông bà, bố me và cô giáo,không nói tục,nói bậy từ đó phụ huynh có chuẩn mực hơn trong giao tiếp quan tâm hơn đến con em mình trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ. Điều đó làm tôi cảm thấy tin tưởng và có nghị lực hơn trong công việc qua đó nhiều phụ huynh đã phối hợp tốt hơn cùng cô giáo trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ.
PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo là vô cùng quan trọng như đầu bài viết tôi đã nêu có phải chăng văn học góp phần cốt lõi cho việc giáo dục con người, con người có phẩm chất đạo đức có tình yêu thương, giàu lòng nhân nghĩa khi trưởng thành thì ngay từ bây giờ tôi và các bạn hãy làm tốt công tác giáo dục này góp phần cho đất nước sau này phát triển hơn con người mới xã hội chủ nghĩa.
Tóm lại ,để giáo dục tình cảm đạo đức cho trẻ thông qua truyện cổ tích Việt Nam đạt hiệu quả cao. Tôi rút ra một số kinh nghiệm sau:
– Sưu tầm nhiều câu chuyện cổ tích có nội dung lễ giáo sâu xắc.
– Lập kế hoạch chi tiết cho từng chủ điểm .
– Chuẩn bị đồ dùng đẹp, sinh động hấp, dẫn trẻ.
– Bản thân giáo viên luôn học hỏi, tìm tòi, rèn luyện giọng kể .
– Phối hợp với ban phụ huynh lớp cũng như từng phụ huynh để nắm chắc tình hình ,tính cách của từng cá nhân trẻ ,có phưong pháp tác động kịp thời ở lớp cũng như ở nhà.
2. Khuyến nghị:
Đề nghị phòng giáo dục Đào tạo bồi dưỡng về chuyên đề lễ giáo.
Đề nghị nhà trường trang bị thêm cho lớp một số truyện cổ tích có hình ảnh đẹp rõ nét cho trẻ ở góc sách. Thêm một số trang phục các nhân vật cho trẻ mặc đóng vai
Đề nghị nhà trường để một góc tuyên truyền nêu gương người tốt việc tốt.
Quận Hoàng Mai
Bạn đang xem bài viết Biện Pháp Giáo Dục Trẻ Mầm Non Bảo Vệ Môi Trường trên website Theindochinaproject.com. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!