Cập nhật thông tin chi tiết về Skkn Một Số Biện Pháp Nâng Cao Chất Lượng Giáo Dục Âm Nhạc Cho Trẻ Mẫu Giáo 3 mới nhất trên website Theindochinaproject.com. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON NGA HƯNG Người thực hiện: Phạm Thị Giang Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Hưng SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn THANH HOÁ NĂM 2018 MỤC LỤC NỘI DUNG Trang 1. MỞ ĐẦU 1 1.1. Lý do chọn đề tài. 1 1.2. Mục đích nghiên cứu. 2 1.3. Đối tượng nghiên cứu. 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu. 2 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2 2.1. Cơ sở lý luận 2 2.2. Thực trạng vấn đề. 3 2.3. Giải pháp thực hiện 5 Giải pháp 1. Nâng cao nhận thức về âm nhạc, trau dồi kiến thức, bồi dưỡng kỹ năng âm nhạc cho cô. 5 Giải pháp 2. Hình thành và giáo dục nề nếp, rèn kĩ năng và kích thích sự sáng tạo của trẻ trong giáo dục âm nhạc 6 Giải pháp 3. Tổ chức giáo dục âm nhạc cho trẻ thông qua hoạt động học âm nhạc. 7 Giải pháp 4. Lồng ghép giáo dục âm nhạc vào các hoạt động hàng ngày. 15 Giải pháp 5. Giáo dục âm nhạc thông qua các ngày lễ, ngày hội cho trẻ. 18 Giải pháp 6. Công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ. 19 2.4. Hiệu quả sau khi áp dụng các biện pháp đã lựa chọn. 20 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 21 3.1. Kết luận 21 3.2. Kiến nghị 21 Tài liệu tham khảo 22 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài. Nghệ thuật là một trong những con đường, phương tiện giáo dục độc đáo để thực hiện mục tiêu giáo dục phát triển thẩm mĩ. Về phương diện này nhà lí luận mĩ-EliotW.Eisnesr đã từng nói: “Giáo dục thẩm mĩ là giáo dục đạo đức cho con người trong và thông qua nghệ thuật”. Mà âm nhạc là loại hình nghệ thuật sử dụng âm thanh để thể hiện tâm tư, tình cảm, tư tưởng và những mong muốn của con người. Hình tượng của nghệ thuật âm nhạc được xây dựng trên nền tảng của 7 nốt nhạc với các thăng trầm của nó biến hóa vô tận như những chữ cái của ngôn ngữ [4]. Có thể nói rằng: Âm nhạc là một phương tiện mạnh mẽ, tinh tế, năng động để giáo dục thẩm mĩ, tình cảm cho trẻ. Do đó, âm nhạc là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Để gìn giữ nét đẹp bản sắc văn hoá trong tâm hồn người Việt. Đúng như Bác Hồ đã nói: “Vì lợi ích mười năm trồng cây Vì lợi ích trăm năm trồng người”. Chính vì vậy, mà công tác giáo dục được đặt lên vị trí quan trọng hàng đầu. Đặc biệt là giáo dục mầm non. Bởi “Giáo dục mầm non là giai đoạn nền móng của quá trình giáo dục”. Từ thực tế trong quá trình dạy học hoạt động âm nhạc cho trẻ mầm non tôi thấy những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu du dương, mượt mà, vui tươi, trong trẻo của tác phẩm đối với trẻ như là những dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ và có tác dụng giúp trẻ phát triển toàn diện về nhân cách, những chuẩn mực về đạo đức – lối sống cao đẹp của xã hội con người như tình cảm gia đình, tình yêu quê hương đất nước, cỏ cây hoa lá….con vật gần gũi xung quanh trẻ. Chúng ta mang âm nhạc đến với trẻ không những mong mỏi sau này trẻ trở thành những nhạc công – nhạc sỹ, hoặc ca sỹ nổi tiếng mà chúng ta còn hình thành cho trẻ những kỹ năng sống cơ bản về nhân cách con người – con người mới Việt Nam biết bảo tồn và giữ gìn bản sắc văn hoá của dân tộc, nét văn hoá quý báu mà ông cha ta từ bao đời xưa đã lưu truyền lại cho con cháu. Điểm mới trong sáng kiến kinh nghiệm này là hoạt động âm nhạc luôn lấy trẻ làm trung tâm phát huy tính tích cực của trẻ, trẻ luôn tự tin thể hiện mình, trẻ hoạt động một cách thoải mái, không gò bó hay áp đặt trẻ phải tham gia, tôi luôn khuyến khích trẻ mạnh dạn tham gia các hoạt động cùng cô, giúp trẻ tự tin trong giao tiếp, tạo sự gần gũi giữa cô và trẻ, trẻ và trẻ, tạo tâm thế thoải mái cho trẻ khi bước vào giờ hoạt động. Giúp trẻ chủ động, tích cực trong quá trình chiếm lĩnh tri thức, tạo cơ hội cho tất cả các trẻ đều được tham gia vào quá trình nhận thức, tìm tòi, khám phá tri thức, trẻ được thể hiện sự hiểu biết, được thể hiện bản thân và suy nghĩ của mình thông qua hoạt động âm nhạc. Đặc biệt hơn, những giai điệu âm nhạc đã gắn liền với cuộc sống của trẻ, nó còn hình thành cho trẻ một số kỹ năng, kỹ xảo niềm đam mê âm nhạc để sáng tạo ra cái hay, cái đẹp dần dần biến đổi về chất trong hoạt động tri thức của trẻ. Chính vì thế, hoạt động âm nhạc đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp mầm non. Tuy nhiên, trẻ mầm non còn nhỏ, tư duy chủ yếu bằng trực quan hình tượng dễ nhớ, chóng quên mang nặng cảm tính. Khả năng trẻ tư duy tổng hợp khái quát chưa cao. Cho nên yêu cầu cô phải linh hoạt, sáng tạo, đặc biệt hơn là cô phải có năng khiếu âm nhạc, mang đậm những hình ảnh đẹp nói về quê hương đất nước con người Việt đến cho trẻ. Nhưng thực tế cho thấy giáo viên mầm non còn hạn chế trong việc tiếp xúc với hoạt động này và chưa phát huy hết khả năng của trẻ. Việc đổi mới phương pháp và sự lồng ghép tích hợp nội dung còn đơn điệu, rườm rà, lúng túng chưa phù hợp với nội dung yêu cầu dẫn đến giờ học chưa cao. Vậy làm thế nào để nâng cao chất lượng âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi? Đây là một câu hỏi đặt ra cho tất cả giáo viên mầm non. Chính vì lý do trên, tôi đã lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi” để làm nghiên cứu cho bản thân. 1.2. Mục đích nghiên cứu. Nghiên cứu nhằm đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc đối với trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động âm nhạc đạt hiệu quả cao trong thời gian sắp tới. Nhằm: giúp trẻ có khả năng cảm thụ âm nhạc được tốt, mạnh dạn, tự tin khi tham gia hoạt động âm nhạc, hát đúng giai điệu bài hát, có kĩ năng vận động theo nhạc giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ và hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người, giúp trẻ phát triển toàn diện 1.3. Đối tượng nghiên cứu. Tập trung nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn: Việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi tại trường mầm non Nga Hưng. Nhằm mang âm nhạc đến với trẻ giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất. 1.4. Phương pháp nghiên cứu. Để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ Mẫu giáo được kết quả tốt tôi sử dụng các phương pháp sau: – Phương pháp trực quan – Phương pháp quan sát – Phương pháp đàm thoại – Phương pháp trải nghiệm thực hành – Phương pháp thu thập thông tin và xử lý thông tin 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ: đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, âm nhạc là hoạt động giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Âm nhạc là loại hình nghệ thuật hết sức gần gũi, thân thiết nhất đối với cuốc sống hằng ngày của trẻ mầm non. Đối với trẻ thơ, âm nhạc có thể ví như nguồn sữa nuôi dưỡng tinh thần của bé ngay từ khi lọt lòng mẹ và nó có vai trò đặc biệt trong giai đoạn trẻ ở tuổi mầm non. Những giai điệu vui tươi, trầm bổng, sự phong phú của âm hình, tiết tấu và màu sắc âm thanh của các thể loại âm nhạc đưa con trẻ vào thế giới của cái đẹp một cách hấp dẫn và thú vị. [1] Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em, tuy nhiên ở những năm đầu tiên của cuộc sống những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí còn lẫn lộn giữa âm nhạc và âm thanh khác nhau ở xung quanh mình, sự cảm thụ âm nhạc của trẻ còn ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ, hờ hững khi những giai điệu nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, môi trường giáo dục của người lớn xung quanh. Vì vậy mà giáo dục âm nhạc đến với trẻ thơ như là phương tiện giáo dục trẻ về thẩm mỹ, đạo đức, góp phần phát triển tâm sinh lý trẻ. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Mục đích của giáo dục âm nhạc là giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ. Giáo dục âm nhạc hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người Không chỉ vậy, giáo dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức trẻ qua học tập, vui chơi. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc… sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực. Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng.[2] Trẻ 3-4 trẻ chưa mạnh dạn khi thể hiện bài hát, chưa có kĩ năng vận động, hát chưa rõ lời, không hiểu nội dung bài hát, tai nghe nhạc còn kém.Cho nên để trẻ có khả năng cảm thụ âm nhạc được tốt, mạnh dạn, tự tin khi tham gia hoạt động, hát đúng giai điệu bài hát, có kĩ năng vận động theo nhạcthì việc giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Bởi vậy, cần phải giáo dục âm nhạc cho trẻ để mang lại lòng yêu thiên nhiên, yêu tổ quốc, có kĩ năng vận động tốt, hát đúng giai diệu bài hát, biết cách chơi trò chơi. hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực là rất cấn thiết đối với trẻ 3- 4 tuổi. Chính vì vậy, tôi quyết định chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ Mẫu giáo 3 – 4 tuổi” làm sáng kiến kinh nghiệm cho mình. 2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 2.2.1. Thuận lợi. 100% giáo viên đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, đa số đội ngũ giáo viên có tâm huyết với ngành học, yêu nghề mến trẻ, có phẩm chất nghề nghiệp tốt. Hầu hết đội ngũ giáo viên là người địa phương nên có nhiều thuận lợi trong công tác. 100% số trẻ đến lớp đều ăn ngủ bán trú tại lớp. Lớp học sạch sẽ, thoáng mát có đầy đủ ánh sáng để trẻ học tập. Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, BGH nhà trường, nhất là sự giúp đỡ của tổ chuyên môn để tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình được giao. Nhà trường luôn đạt được những thành tích cao trong các hoạt hoạt động của nghành như: thi đồ dùng đồ chơi, thi giáo viên giỏi, Được những thành tích đó cũng không thể không nhắc đến sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, tạo điều kiện cơ sở vật chất và tinh thần cho giáo viên. Bản thân tôi là một giáo viên, luôn nhiệt tình với công việc, yêu nghề, mến trẻ, chịu khó nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi, sáng tạo các phương pháp mới để nâng cao trình độ chuyên môn. 2.2.2. Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi trên thì trong quá trình nghiên cứu tôi cũng gặp không ít khó khăn sau: Điều kiện cơ sở vật chất chưa hoàn thiện, chưa có phòng âm nhạc riêng, dụng cụ phục vụ hoạt động âm nhạc còn thiếu, phương pháp và hình thức lồng ghép tích hợp các hoạt động khác còn cứng nhắc. Năng khiếu về âm nhạc của cô còn rất hạn chế, các kỹ năng, kỹ xảo của âm nhạc chưa cao, khi tổ chức hoạt động còn lúng túng. Trẻ còn rụt rè, chưa mạnh dạn, tự tin hát, thể hiện lời ca còn chưa rõ ràng, lắng nghe tiết tấu hay giai điệu còn chậm, chưa chính xác. Điểm đặc biệt hơn là trẻ chưa phát huy hết khả năng của mình, chưa năng động tham gia vào hoạt động, chưa thể hiện sự đam mê âm nhạc của bản thân. 2.2.3. Kết quả thực trạng: Qua khảo sát đầu năm tôi thấy khả năng cảm thụ âm nhạc của các cháu trong lớp 3 – 4 tuổi của tôi như sau: Bảng kết quả khảo sát trẻ: TT Nội dung Tổng số trẻ Đạt yêu cầu Chưa Đạt T K TB 1 Cảm nhận và thể hiện cảm xúc trước vẻ đẹp của các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống và nghệ thuật. 35 8 10 10 7 Tỷ lệ % 22% 29% 29% 20% 2 Một số kĩ năng trong hoạt động âm nhạc 35 8 9 10 8 Tỷ lệ % 23% 25% 29% 23% 3 Thể hiện sự sáng tạo khi than gia các hoạt động âm nhạc 35 8 9 11 7 Tỷ lệ % 23% 25% 32% 20% Trước thực trạng trên bản thân là một giáo viên đứng lớp tôi băn khoăn suy nghĩ làm sao tìm được những biện pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi đạt hiệu quả. Từ suy nghĩ lo lắng đó, bản thân đã trải qua một quá trình nghiêm cứu, sáng tạo, áp dụng vào hoạt động này nhằm nâng cao chất lượng dạy và học hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi mong muốn mang lại kết quả cao. 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. Giải pháp 1: Nâng cao nhận thức về âm nhạc, trau dồi kiến thức, bồi dưỡng kỹ năng âm nhạc cho cô. Như chúng ta đã biết: hát, nghe nhạc, vận động sáng tạo, trò chơi…có tác dụng rất lớn trong việc tạo sự phát triển nhận thức, trí tưởng tượng, giáo dục những tình cảm xã hội lành mạnh, làm phong phú thế giới nội tâm của trẻ. Hình thành phát triển tình cảm thẩm mỹ, kích thích khả năng sáng tạo của trẻ trong quá trình khám phá, tìm hiểu thế giới xung quanh. Để giúp trẻ có những kĩ năng âm nhạc thì trước tiên tôi phải nâng cao nhận thức về âm nhạc thật tốt cho bản thân: thông qua học các lớp chuyên đề về giáo dục âm nhạc của huyện của sở giáo dục, bỗi dưõng qua mạng, sách báo, qua các buổi dự giờ của mình, của đồng nghiệp để nâng cao nhận thức về âm nhạc cho bản thân. Khi đó mới truyền đạt được đến cho trẻ một cách tốt nhất. Ví dụ: Để nâng cao khả năng âm nhạc tôi đã tích cực trong việc tìm tòi học hỏi kỹ năng âm nhạc, tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và năng khiếu âm nhạc tôi qua việc xem băng đĩa, ti vi, nghe đài thấy có động tác nào đẹp tôi học theo và làm theo, nghe đi nghe lại các bài hát để cảm nhận đúng và hát đúng giai điệu bài hát. Có bài hát hay phù hợp với chương trình mầm non tôi ghi chép lại để hướng dẫn thêm cho trẻ. Trước khi dạy hát hoặc hát cho trẻ nghe, tôi tập đi tập lại nhiều lần, hát cho thuộc lời, đúng giai điệu. Tôi còn tập hát, đánh đàn cho trẻ nghe. Tôi đã tích cực làm việc trực tiếp với nhóm, cá nhân để giúp trẻ thể hiện tốt hoạt động âm nhạc. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để trẻ phát huy được năng lực bản thân. Được trao đổi, nhận xét để trở nên năng động hơn. Mặt khác, bản thân tôi luôn trau dồi thêm kiến thức về âm nhạc, tìm ra các cách tổ chức các hình thức linh hoạt cho trẻ tập hát, nghe nhạc, vận động, trò chơi,… sáng tạo hơn giúp trẻ phát triển toàn diện. Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi tôi phải hát đúng nhạc, có sử dụng đàn, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cô hát càng hay càng thu hút trẻ vào giờ học, vì thế cô phải thường xuyên rèn luyện giọng hát của mình. Khi hát tôi phải thể hiện tình cảm sắc thái bài hát, tôi giới thiệu dẫn dắt hay, có nội dung để trẻ hát cùng cô cả bài. Ngoài ra tôi rèn kĩ năng múa để khi biểu diễn gây sự chú ý cho trẻ vì trẻ rất thích hát múa. Vì múa là hoạt động nghệ thuật, dùng hình thể, tư thế để biểu hiện lên tư tưởng, tình cảm của một tác phẩm. Múa và âm nhạc quan hệ mật thiết và không tách rời nhau. Kết quả: Qua việc nâng cao nhận thức về âm nhạc, trau dồi kiến thức, bồi dưỡng kỹ năng âm nhạc cho bản thân đã giúp tôi yêu âm nhạc hơn, có kĩ năng âm nhạc, kĩ năng vận động hình thể tốt hơn. Vì thế tôi đã truyền thụ âm nhạc đến cho trẻ bằng hết khả năng của mình để mang lại giờ học âm nhạc nhẹ nhàng, lôi cuốn trẻ vào hoạt động một cách tích cực đạt kết quả cao. Giải pháp 2: Hình thành và giáo dục nề nếp, rèn kĩ năng và kích thích sự sáng tạo của trẻ trong giáo dục âm nhạc. Để hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao thì việc rèn luyện nề nếp, các kĩ năng của trẻ là rất quan trọng. Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi chú trọng vào việc xây dựng rèn luyện nề nếp cho trẻ. Bắt đầu bằng việc sắp xếp vị trí ngồi hợp lý cho trẻ. Tôi chia lớp thành 3 tổ, mỗi tổ đều có nam và nữ đồng đều, những cháu mạnh dạn ngồi xen kẽ với cháu nhút nhát, cháu học giỏi, cháu học khá, cháu học trung bình, cháu ngoan, cháu chưa ngoan sẽ bắt chước bạn học ngoan. Mỗi tổ bầu ra một tổ trưởng để quán xuyến, nhắc nhở các thành viên của tổ mình. Trẻ biết thực hiện theo hiệu lệnh, khẩu lệnh, biết chia nhóm, biết về hàng tạo cho trẻ sự mạnh dạn, tự tin, nhẹ nhàng và linh hoạt trong quá trình hoạt động tôi luôn giáo dục rèn nề nếp để đến khi tổ chức hoạt động không bị lộn xộn, biết các hiệu lệnh của cô Trong hoạt động chiều tôi luôn rèn cho trẻ một số động tác: nhún, múa cuộn tay, lắc lưnhịp nhàng theo lời bài hát. Tôi luôn khuyến khích trẻ sáng tạo thể hiện vận động mà không trùng với bạn. Để đến khi vào hoạt động học âm nhạc trẻ biết vận động minh họa, trẻ không còn bỡ ngỡ mà thực hiện tốt. Mặt khác, trẻ có ấn tượng sâu sắc khi nghe nhạc qua đài, xem băng đĩa, trẻ rất hào hứng muốn vào góc âm nhạc để tự mình thể hiện mình, hát vận động bằng các nhạc cụ, trang phục. Vì vậy, để thu hút sự thích thú hào hứng của trẻ thì bản thân tôi luôn làm mới góc nghệ thuật bằng nhiều hình thức để kích thích hứng thú của trẻ. Cho trẻ thể hiện sự sáng tạo vận động, tôi luôn động viên trẻ thể hiện sự sáng tạo của mình. Tôi thường xuyên chú ý sắp xếp đội hình ngồi phù hợp để tạo môi trường học thoải mái cho trẻ. Do đặc điểm của lứa tuổi nên trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi chưa có ý thức nên hay tranh nhau, lộn xộn, gây mất tật tự, ồn ào. Cho nên tôi cũng rèn nề nếp cho trẻ đi lấy các dụng cụ âm nhạc mỗi khi có hoạt động vận động âm nhạc cần sử dụng dục cụ âm nhạc, không chen lấn, xô đẩy nhau mà lần lượt theo trật tự, nhanh nhẹn, không mất thời gian. Vì vậy, trong năm nay tôi đã mạnh dạn xây dựng nề nếp học tập, vui chơi đưa giáo dục âm nhạc vào để giúp trẻ có nề nếp trong giờ học.. Thông qua các hoạt động hằng ngày tôi thường lồng ghép âm nhạc vào để ổn định, tạo nề nếp thói quen cho trẻ trong các hoạt động như: Giờ ngủ tôi bật nhạc những bài hát ru với mức độ vừa phải đủ cho trẻ nghe giúp trẻ lên giường đi vào giấc ngủ. Bên cạnh đó tôi còn ổn định tổ chức các hoạt động bằng các bài hát ngộ nghĩnh, bài hát mới để thu hút sự chú ý của trẻ. Ngoài ra tôi còn lấy nội dung của các bài hát để hình thành nề nếp và giáo dục kỹ năng sống cho trẻ như bài: Lời chào buổi sáng, mẹ yêu không nào,. Tôi luôn khuyến khích trẻ thể hiện sự sáng tạo của mình trong các bài hát vận động theo nhạc. Cô động viện và gợi mở cho trẻ để trẻ thể hiện sự sáng tạo của mình tốt hơn. Với việc làm trên tôi đã hình thành nề nếp, rẽn kĩ năng vận động, thể hiện được sự sáng tạo của trẻ, từ đó không những giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao mà những giờ hoạt động khác cũng đã thu hút được trẻ qua âm nhạc. Và trẻ đã có nề nếp trong các hoạt động, trẻ hát đúng giai điệu bài hát, kĩ năng vận động sáng tạo hơn trong hoạt động âm nhạc. Kết quả: Qua một thời gian thực hiện 100% các cháu đã vào nề nếp, giờ nào việc ấy, lớp đã có nề nếp ý thức học tập tốt, không gò bó, các cháu ngồi ngoan, thoải mái, tập trung chú ý học bài. Đặc biệt những cháu nhút nhát đã mạnh dạn hơn rất nhiều và đã chủ động giao tiếp trò chuyện với các bạn với cô giáo cùng lớp. Giải pháp 3: Tổ chức giáo dục âm nhạc cho trẻ thông qua hoạt động học âm nhạc. Để giúp trẻ thể hiện được cảm xúc âm nhạc một cách tự nhiên và bộc lộ hết khả năng của mình theo phương châm: “Học mà chơi – chơi mà học”. Vì thế, để có một giờ họạt động âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi tôi phải xây dựng theo các hình thức tổ chức khác nhau. Tôi luôn khuyến khích trẻ mạnh dạn tham gia các hoạt động cùng cô, giúp trẻ tự tin trong giao tiếp, tạo sự gần gũi giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, tạo tâm thế thoải mái cho trẻ khi bước vào giờ hoạt động. a. Đối với hoạt động dạy trẻ hát. Ca hát là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo và được đa số các em yêu thích. Sự nhạy cảm, khả năng tái hiện âm điệu, nhịp điệu; cảm giác về tai nghe, tiết tấu cũng như khả năng thể hiện xúc cảm, tình cảm là những kinh nghiệm trẻ sẽ được tích lũy dần dần trong quá trình học hát, góp phần hình thành cảm thụ âm nhạc. [3] Vì thế, dạy hát nhằm giúp trẻ biết cảm thụ âm nhạc, nét mặt, cử chỉ, điệu bộ min
Skkn Nâng Cao Chất Lượng Giáo Dục Âm Nhạc Cho Trẻ Mẫu Giáo 5
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI: “NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG HẰNG NGÀY Ở TRƯỜNG MẦM NON”
PHẦN I: MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình. Chương trình giáo dục mầm non, môn giáo dục âm nhạc là một môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật, là một phương tiện hữu hiệu cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục ở trường. Âm nhạc và vận động sáng tạo khi được giáo viên Mầm non sử dụng một cách có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh nghiệm tích cực và tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể chơi đàn guitar, organ hay bật nhạc không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn ra các hoạt động khác cuả trẻ ( giờ ăn, chơi ở các góc chơi, chơi ngoài trời, trẻ làm bài tập theo nhóm, giờ tạo hình…). Ca hát và nghe nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. Trẻ mẫu giáo thích hát theo lời bài hát, hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai điệu êm dịu, vui tươi, nhộn nhịp. Ngoài ra, giáo viên Mầm non sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài, chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú ý cho trẻ. Ý thức rõ vai trò của giáo dục âm nhạc cho nên hoạt động học “Giáo dục âm nhạc” đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp Mầm non và hơn nữa.Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, trong những năm qua, bản thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm những biện pháp thích hợp nhằm nâng cao chất
lượng dạy và học cho hoạt động làm quen giáo dục âm nhạc. Nhưng đối với đặc điểm của lứa tuổi mẫu giáo, giáo dục âm nhạc không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản mà phải tổ chức hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng, đồ chơi âm nhạc. Bên cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt cả ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa lớn như: Giáo dục âm nhạc được tích hợp trong làm quen văn học, làm quen chữ viết, hoạt động tạo hình, làm quen với toán, thể dục buổi sáng…Nhờ đó mà cuộc sống của trẻ thêm vui vẻ, hồn nhiên. Tôi là một giáo viên mầm non, luôn tâm huyết với nghề dạy trẻ. Tôi nhận thấy trẻ em rất thông minh và linh hoạt. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển tốt những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các môn học của trẻ tôi đặc biệt yêu thích bộ môn âm nhạc, có lẽ vì bản thân âm nhạc đã mang nhiều thế mạnh Với tôi âm nhạc giống như một bí quyết riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi trẻ tới trường, tới lớp. Vì tất cả những lý do này, tôi luôn mong muốn mình phải làm thế nào để giúp trẻ học thật tốt bộ môn âm nhạc, tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng tạo, để tìm ra những cách thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ. Bằng tất cả sự nỗ lực, cố gắng đó, tôi cảm thấy một phần nào ý nguyện của mình đã thực hiện được. Tôi nhận thấy công tác tổ chức cải biên, sáng tác một số trò chơi, tổ chức các lớp tập huấn, để phục vụ giáo dục âm nhạc có tác dụng tích cực đối với chúng ta trong công tác quản lí, chỉ đạo và nhất là chuyên môn. Trong một trường học thì có nhiều thành phần, một số giáo viên thực hiện tốt nhưng có một số giáo viên do lớn tuổi, giọng hát không có, điều kiện hoàn cảnh khó khăn…dẫn đến chất lượng chưa đạt theo yêu cầu. Một số giáo viên chưa biết lồng ghép Giáo dục âm nhạc trong một số hoạt
động như thế nào để phù hợp, không bị lạm dụng, không cho là tham lam trong nội dung tích hợp…Từ những hạn chế này, nếu chúng ta biết vận dụng một cách sáng tạo, thường xuyên tổ chức sưu tầm, cải biên, sáng tác một số trò chơi giáo dục âm nhạc, thao giảng, tổ chức các hoạt động để đưa giáo dục âm nhạc vào cho phù hợp thì sẽ uốn nắn kịp thời và tạo điều kiện để cùng nhau thực hiện tốt. Với tầm quan trọng của việc tổ chức làm đồ dùng dạy học, đồ chơi và nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua việc tổ chức các hoạt động để phục vụ chuyên môn nên bản thân tôi đã đề cập tới vấn đề: “Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong các hoạt động hằng ngày ở trường mầm non” với mục đích đem đến cho trẻ những giờ học âm nhạc thật hấp dẫn và phong phú. Từ đó đưa ra những biên pháp tốt giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong giao tiếp. Tôi mong rằng, những kinh nghiệm của tôi sẽ đạt được kết quả cao trên trẻ và góp phần giúp giáo viên thực hiện tốt chuyên môn của mình. 2. Mục đích nghiên cứu: Nghiên cứu một số phương pháp , biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5- 6 tuổi lớp mẫu giáo trong trường mầm non, nhằm tìm ra một vài kinh nghiệm tốt nhất và thực hiện một số vấn đề mới để trẻ phát triển tốt khả năng nghe nhạc, khả năng ca hát và tạo điều kiện cho trẻ hoạt động tư duy nhiều hơn, được tìm hiểu và được trải nghiệm trong những bài học đầu tiên. Qua đề tài nhằm giúp cho giáo viên có kiến thức sâu hơn bộ môn giáo dục âm nhạc và biết tầm quan trọng của việc đưa âm nhạc vào đời sống của trẻ. 3. Phạm vi nghiên cứu: a. Phạm vi nghiên cứu: – Âm nhạc là môn học rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ vì điều kiện và thời gian có hạn nên tôi chỉ thực hiện được đề tài “Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong các hoạt động hàng ngày ở trường mầm non”
b. Đối tượng nghiên cứu -“Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong các hoạt động hàng ngày ở trường mầm non” Tại lớp Mẫu giáo 5 – 6 tuổi Hòa Khê 2 trường Mầm non Vân Hán – Xã Văn Hán – Huyện Đồng Hỷ – Tỉnh Thái Nguyên. – Thời gian từ đầu năm học tháng 9/ 2013 đến tháng 4 /2014 4. Nhiệm vụ nghiên cứu – Tiến hành nghiên cứu đề tài này tôi tập trung nghiên cứu những nội dung sau: + Nghiên cứu cơ sở lý luận của việc tổ chức thực hiện âm nhạc. + Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ trong các hoạt động hàng ngày ở trường mầm non” 5. Phương pháp nghiên cứu: – Nghiên cứu qua tài liệu. + Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. + Tài liệu bồi dưỡng hè. + Các tạp chí tập san của Vụ giáo dục mầm non – Phương pháp quan sát, – Phương pháp đàm thoại, trao đổi trực tiếp. – Phương pháp trực quan thính giác – Phương pháp thực hành nghệ thuật 6. Kế hoạch nghiên cứu: – Tháng 9/2013 đến 10/2013: Nghiên cứu thực trạng nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5 – 6 tuổi trong các hoạt động hàng ngày ở lớp MG Hòa Khê 2 trường mầm non Vân Hán. – Tháng 10/2013 đến tháng 3/2013: Thực hiện một số hình thức tổ chức nâng
cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5 – 6 tuổi trong các hoạt động hàng ngày ở lớp MG Hòa Khê 2 trường mầm non Vân Hán. – Tháng 3/2014 đến tháng 4/2014: Tổng hợp kết quả nghiên cứu, hoàn thiện sáng kiến kinh nghiệm.
PHẦN 2: NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, trẻ được nghe nhạc cổ điển từ trong bào thai sẽ kích thích sóng điện não giúp não phát triển tăng trí thông minh sau này. Và đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non Âm nhạc là môn học giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Và thông qua Âm nhạc trẻ sẽ linh họat, mạnh dạn, thông minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đẩy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Giáo dục Âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện Âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của Âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời Âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn rỏi của bản hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi… Bài hát êm dịu đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng. Ngoài ra Âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ. Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí
nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh. Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, nhất là từ 4 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc này.Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí của trẻ. Âm nhạc đối với trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc Tất cả những nội dung trên cần được tiến hành thường xuyên đối với trẻ. Đặc biệt để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ, giáo viên phải tự tạo nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp, tích hợp giáo dục âm nhạc với các hoạt động trong cuộc sống hằng ngày ở trường Mầm non một cách lôgich, có hiệu quả. Cho nên ở đơn vị tôi, việc tổ chức lồng ghép giáo dục âm nhạc trong các hoạt động từ thể dục buổi sáng cho đến hoạt động chiều cũng đã áp dụng và có hiệu quả, cải biên, sưu tầm, sáng tác một số trò chơi có phần phong phú hơn. 2. Cơ sở thực tiễn: Trường Mầm non Vân Hán với 10 điểm trường nằm rải rác trên địa bàn xã Văn Hán, cơ sở vật chất đã đáp ứng được yêu cầu hoạt động cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi. Thực tế tổ chức các hoạt động cho trẻ 5 – 6 tuổi, tôi nhận thấy trẻ có ý thức học tập và đoàn kết học theo nhóm và tự tìm hiểu qua các góc trong và ngoài lớp tuy nhiên còn nhiều trẻ vẫn nhút nhát chưa mạnh dạn tự tin trong các hoạt động chung và trong giao tiếp với mọi người. Hơn thế nữa giáo viên chưa nghiên cứu sâu, đổi mới về các phương pháp, nội dung giáo dục phù hợp với lứa tuổi và từng cá nhân, cô giáo chưa tạo môi trường phong phú về các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ nên trẻ không hứng thú hoặc chưa cuốn hút được trẻ . Nhận thức được vấn đề trên và tầm quan trọng của việc đưa âm nhạc vào sâu
chưa tốt, trong các giờ hoạt động chung một số trẻ chưa chú ý, hay nói leo, nói trống không… 3. Mặt mạnh- Mặt yếu *Mặt mạnh -Hầu hết các cháu ở độ tuổi 5- 6 tuổi đều hứng thú tham gia vào các hoạt động học âm nhạc rất tốt. Các hoạt động hàng ngày đối với trẻ như tham gia vào những ngày lễ, ngày hội, các hoạt động văn nghệ biểu diễn trong nhà trường rất tự tin. * Mặt yếu – Trong lớp có 1 số trẻ còn nhút nhát, ít nói, ít giao lưu với các bạn nên còn hạn chế 1 số hoạt động âm nhạc. 4. Các nguyên nhân yếu tố tác động Do đặc điểm một số vùng và thói quen nên trẻ còn nói ngọng, nói lắp, diễn đạt chưa rõ ý…để giúp trẻ diễn đạt ý rõ ràng và nói mạch lạc tôi đã cho trẻ phát biểu nhiều vào các giờ học, đặc biệt là hoạt động trong giờ giáo dục âm nhạc tôi cho trẻ hát theo tổ, theo nhóm, theo cá nhân, hát và vận động dưới nhiều hình thức, bằng nhiều dụng cụ âm nhạc khác nhau để rèn cho trẻ thói quen nghe nhạc và vận động theo nhạc. Đầu năm học tôi đã thực hiện khảo sát và có một số kết quả như sau: Bảng 1: Kết quả kiểm tra kỹ năng nghe nhạc, vận động theo nhạc của trẻ ( T9/2013) STT Các kỹ năng nghe nhạc và Tổng vận động theo nhạc 1
trẻ
Các kỹ năng nghe nhạc 19
số Mức đđộ
Ghi chú
Tốt Khá
TB
13
5
1
10
5
4
lắc lư theo bản nhạc và 2
cảm nhận giai điệu bài hát Kỹ năng vận động theo 19 nhạc dưới nhiều hình thức khác nhau, bằng nhiều
dụng cụ âm nhạc. Nhìn vào bảng kiểm tra của đầu năm ta thấy kết quả như sau: 1. Các kỹ năng nghe nhạc lắc lư theo bản nhạc và cảm nhận giai điệu bài hát: Trẻ có kết quả khá tốt đa số trẻ biết nghe nhạc và cảm nhận được giai điệu bài hát Trẻ nghe được các âm thanh, ngữ điệu, giọng hát khác nhau. Độ to, nhỏ, nhanh, chậm của giọng hát. Cảm nhận được giai điệu bài hát vui hay buồn, nhẹ nhàng hay sôi động, . Nghe và làm động tác theo nhạc. Mức độ tốt: 13/19 đạt 68,4 % Mức độ khá: 5/19 đạt 26,3 % Mức độ TB: 1/19 đạt 5,3 % 2.Kỹ năng vận động theo nhạc dưới nhiều hình thức khác nhau, bằng nhiều dụng cụ âm nhạc Trẻ biết vận động theo nhạc thay đổi dưới nhiều hình thức khác nhau như: vỗ tay, dậm chân, vẫy tay. Vận động theo nhạc, theo tiết tấu chậm, tiết tấu kết hợp… – Cho trẻ vận động bằng nhiều dụng cụ âm nhạc khác nhau: Xắc xô, thanh gõ, hay những dụng cụ âm nhạc do cô làm từ nguyên vật liệu phế thải… Mức độ tốt: 10/19 đạt 52,7 % Mức độ khá: 5/19 đạt 26,3 % Mức độ TB: 4/19 đạt 21 % Sau khi khảo sát trẻ, tôi thấy trẻ đa số có kỹ năng nghe nhạc tốt tuy nhiên đạt ở mức độ tốt chưa cao, vẫn còn nhiều trẻ chưa biết diễn tả giai điệu của bài hát…. hay còn có trẻ hát sai nhạc. Về kỹ năng vận động theo nhạc đa số trẻ chưa qua lớp mẫu giáo bé và mẫu giáo nhỡ nên trẻ chưa được làm quen với cách vận động theo nhạc và cách sử dụng dụng cụ âm nhạc nên giáo viên phải sửa nhiều khi trẻ lên lớp 5- 6 tuổi tuy nhiên với đòi hỏi tính phức tạp và khó hơn khi trẻ lên lớp mẫu giáo lớn trẻ không những cần
phải nghe nhạc và hát theo nhạc mà trẻ còn phải vận động theo nhạc dưới nhiều hình thức khác nhau nên một số trẻ còn chưa quen và nghe nhạc còn chưa đúng qua bảng khảo sát tôi thấy có những cháu giỏi về mặt này nhưng lại yếu về mặt khác, từ đó, tôi có phương pháp dạy khác nhau với từng đối tượng trẻ. III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN: Qua tìm hiểu nghiên cứu về sự phát triển tâm sinh lý, nhận thức của trẻ trong độ tuổi mầm non và trẻ 5 tuổi và đi sâu tìm hiểu , khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ 5 tuổi tại trường mầm non Vân Hán, Tôi đã thực hiện các phương pháp đàm thoại, trao đổi trực tiếp, phương pháp trực quan thính giác. Phương pháp thực hành nghệ thuật, nghiên cứu tại lớp qua đọc tài liệu và học hỏi kinh nghiệm từ tổ chuyên môn, bạn bè đồng nghiệp tôi đã rút ra được một số biện pháp “Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong các hoạt động hằng ngày ở trường Mầm non” * Giáo dục âm nhạc trong đời sống hằng ngày đối với trẻ ở trường mẫu giáo : 1/ Trong các hoạt động học * Làm quen chữ cái: Trong giờ LQCC yêu cầu cháu nhận mặt chữ bằng nhiều biện pháp khác nhau thì song song với việc nhận biết chữ cái, âm nhạc nghe trong giờ học cũng góp phần giúp trẻ nhận biết thêm như : Ôn nhóm chữ cái o, ô,ơ ; a, ă, â qua bài hát ” Trường cháu đây là trường mầm non”, ” Cô và mẹ”… Mặc dù phần nội dung này không đi sâu vào cấu trúc giờ dạy nhưng khi trẻ thuộc bài hát thì trẻ nhớ được chữ và phân biệt được sự giống và khác nhau giữa các chữ cái đó. * Làm quen văn học : Trong giờ LQVH giáo viên dạy trẻ cảm thụ bài thơ, câu chuyện thông qua việc đọc diễn cảm, hiểu nội dung… để truyền đạt tới trẻ những vẻ đẹp của tiếng nói dân
động
tạo Đề tài
Nghe nhạc kết hợp
Mưa mùa hạ (Đông Vẽ
Mưa
Hải)
Vườn hoa
Màu hoa (Hồng Đăng)
Mặt trời
Cháu vẽ ông mặt trời
Chú gà con
(Tân Huyền) Đàn gà con
Đàn cá bơi
Cá vàng bơi (Hà Hải)
Vịt con
Đàn vịt con (Mộng
Các loại quả
Lân)
Vẽ
Hoa mùa xuân
Quả Mùa xuân đến rồi
Xé dán
Cô giáo em Hoa mùa xuân
Cô giáo Hoa trường em
Thuyền trên biển
Em đi chơi thuyền
Các loại hoa
Màu hoa
Ô tô chở khách
Em tập lái ôtô
Nặn
Cắt dán
Chính vì vậy mà để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua tình hình thực tế ở trường, lớp giáo viên cần hướng dẫn, gợi ý như sau: là cô giáo Mầm non, khi bắt đầu tiến hành hoạt động nào đó với trẻ, cô giáo nên khởi đầu bằng các trò chơi , hát bài, hát dân ca, nghe các giai điệu nhẹ nhàng và cho trẻ hát các bài hát ngắn, dễ nhớ. Cô giáo có thể ghi âm các bản nhạc hay để phục vụ tốt cho các hoạt động này. Một thủ thuật thông dụng là cho chơi các trò chơi hay hát đồng ca để tập trung sự chú ý của trẻ, rồi sau đó chuyển nhanh sang nghe câu chuyện. Tuỳ theo độ tuổi và số trẻ trong nhóm, giáo viên thường lựa chọn một hoạt động nào đó để duy trì cân đối giữa vận động “Động và tĩnh”. Khi kết thúc một hoạt động nên làm cho nhóm trẻ lắng dịu xuống bằng giai điệu hay bài tập thư giãn. Giáo viên sẽ đạt kết quả cao nhất
khi họ tạo sự chuyển tiếp ngọt ngào, uyển chuyển giữa các hoạt động. Nếu giáo viên dừng lại đột ngột, đứt quãng khi chuyển sang hoạt động kế tiếp sẽ làm cho trẻ mất tập trung, dễ xảy ra lộn xộn. Khi trẻ có nhiều kinh nghiệm âm nhạc, vận động và tự tin hơn, giáo viên có thể bổ sung các vật dụng như: mũ hay trang phục và yêu cầu trẻ sáng tạo vận động cho phù hợp với trang phục đó. Các lời nhận xét cụ thể, khích lệ thích hợp sẽ tạo cho trẻ sáng tạo tích cực. Tránh các lời nhận xét chung chung như tốt, hay, dở, đúng, sai. Một số hình thức hoạt động nghệ thuật trong trường mầm non như: Hát, nghe nhạc, vận động sáng tạo, trò chơi …có tác dụng rất lớn trong việc tạo sự hưng phấn, phát triển nhận thức, trí tưởng tượng, giáo dục những tình cảm xã hội lành mạnh, làm phong phú thế giới nội tâm của trẻ, hình thành phát triển tình cảm thẩm mĩ, kích thích khả năng sáng tạo của trẻ trong quá trình khám phá, tìm hiểu thế giới xung quanh. Do vậy, giáo viên mầm non cần trau dồi kiến thức, kĩ năng cảm nhận và thể hiện cái đẹp xung quanh hơn nữa, để vận dụng tổ chức tốt các hình thức cho trẻ tập hát, nghe nhạc, vận động, chơi trò chơi đóng vai, đóng kịch phù hợp, hiệu quả hơn với trẻ. 2/ Tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ qua các hoạt động khác trong ngày * Giờ đón trẻ : Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Biết rằng biện pháp này rất bình thường đối với tất cả giáo viên ở hầu hết các trường, huyện nhưng một số giáo viên chưa biết chọn những ca khúc nào cho phù hợp và tôi đã suy nghĩ, đưa ra một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như : ca khúc “Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca : ” Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo… …mừng vui đón em vào trường…”
Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thông qua tai nghe âm nhạc. Chính vì vậy bản thân đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ. a. Trò chơi “Nghe thấu hát tài” : Trò chơi giúp trẻ nhanh nhẹn, linh hoạt, truyền tin cho bạn đúng Chuẩn bị : Một số câu hát trong các bài hát trong chương trình mà trẻ đã thuộc. Cách chơi: Thành viên thứ nhất của 2 đội ra ngoài lớp, cô nói thầm vào tai từng trẻ đại diện của 2 đội một câu hát giống nhau. Sau đó 2 trẻ có trách nhiệm chạy về đội của mình và nói lại câu hát đó cho bạn thứ 2, bạn thứ 2 nói thầm vào tai cho bạn thứ 3…Và cứ thế tiếp tục cho đến trẻ cuối cùng của đội, trẻ cuối cùng lên hát lại câu hát đó. Luật chơi: Nếu đội nào hát đúng và nhanh hơn thì thắng cuộc. Ví dụ: Cô nói thầm vào tai trẻ đại diện 2 đội câu hát: “Yêu chú công nhân lớn lên cháu lái máy cày”. Hai trẻ đại diện chạy về nói thầm vào tai cho bạn thứ 2 của đội mình…Và cứ thế cho đến bạn cuối cùng của đội lên hát lại đúng lời của câu hát trên và nhanh trước đội kia là thắng cuộc. b. Trò chơi: “Tai ai thính” Trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc cụ khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm các nhạc cụ. Chuẩn bị : Một số nhạc cụ âm nhạc như sau Đàn organ bằng đồ chơi điện tử, kèn nhựa, kèn bằng vỏ ốc, phách gõ bằng tre, bằng vỏ nghêu, dàn gõ bằng tre, trống gõ bằng lon, bằng quả bầu khô… Cách chơi : Trẻ nghe và phân biệt âm thanh của các nhạc cụ. Cô giới thiệu cho trẻ biết từng loại nhạc cụ và âm thanh của các loại nhạc cụ đó như:
+ Cô đàn organ và nói cho trẻ biết đó là tiếng đàn organ. + Cô thổi kèn bằng nhựa và cho trẻ biết đó là tiếng kèn bằng nhựa. + Cô gõ phách bằng tre và cho trẻ biết đó là tiếng gõ bằng phách tre… Sau khi giới thiệu hết các loại nhạc cụ, cô lần lượt đánh đàn, gõ các loại nhạc cụ cho trẻ vừa nghe, vừa xem và cô hỏi trẻ tiếng nhạc cụ gì? Khi trẻ đã quen, cô cho trẻ ngồi không nhìn thấy nhạc cụ, sau đó cô đánh đàn, gõ, thổi các loại nhạc cụ và hỏi xem trẻ nhận biết được âm thanh của loại nhạc cụ nào. Sau đó cho trẻ chia làm 2 đội và thi đua, – Luật chơi : Nếu đội nào đoán sai phải hát một bài theo yêu cầu của đội đoán đúng. Nếu đoán đúng sẽ được khám phá, trải nghiệm với nhạc cụ đó. c. Trò chơi: “Giai điệu thân quen” Trò chơi này giúp trẻ củng cố kiến thức về tên bài hát và củng cố lại giai điệu bài hát đã học, đồng thời tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe và nhanh nhẹn, linh hoạt, trả lời rõ ràng, chính xác tên bài hát. Chuẩn bị: Băng nhạc có các bài hát trong chương trình mà trẻ đã được học, đài Cách chơi: Cô mở đài cho trẻ nghe giai điệu bài hát, 2 đội rung chuông giành quyền trả lời bằng cách nói rõ tên bài hát vừa nghe. Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu ” Lá xanh vẫy vẫy như gọi em đi nhanh đi nhanh…” thì trẻ phải nêu được đó là bài hát “Lá xanh” – Luật chơi : Nếu trả lời đúng mỗi trẻ trong đội được tặng một bông hoa, nếu trả lời sai quyền trả lời thuộc về đội bạn d. Trò chơi “Ô cửa bí mật” Trò chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát, tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu diễn và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ô cửa – Chuẩn bị: Các loại đồ dùng, đồ chơi phù hợp theo từng chủ điểm ở phía sau những ô cửa, thùng các-tông sơn màu để làm ô cửa và một số đồng tiền vàng để tặng cho trẻ.
Skkn Một Số Biện Pháp Nâng Cao Chất Lượng Giáo Dục Lễ Giáo Cho Trẻ Mẫu Giáo 5
PHÒNG GD&ĐT MỸ ĐỨC
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Trường MN Lê Thanh B
Đôc lập – Tự do – Hạnh phúc =======&======
ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
I. SƠ YẾU LÝ LỊCH
Họ và tên
: Nguyễn Thị Nga
Ngày tháng năm sinh : 06 – 01-1981 Năm vào nghành
: 2002
Chức vụ
: Giáo viên
Đơn vị công tác
: Trường mầm non Lê Thanh B
Trình độ
: Cao đẳng
Đối tượng giảng dạy : Trẻ 5-6 tuổi Khen thưởng
: Giáo viên giỏi cấp Thành phố
II. TÊN ĐỀ TÀI: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trường Mần non Lê Thanh B”.
I ĐẶT VẤN ĐỀ: 1
1. Lý do chọn đề tài * Cơ sở lý luận: Chủ tịch Hồ chí Minh muôn vàn kinh yêu của chúng ta , lúc sinh thời người đã nói ” Non song việt nam có được vẻ vang hay không, dân tộc việt năm có được sánh vai với các cường quốc năm châu hay không, chính là nhờ vào việc học tập của các cháu”. Trẻ em những Mầm non tương lai của đất nước, Đất nước có giầu mạnh, phồn vinh là nhờ vào thế hệ trẻ. Chính vì vậy giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Giáo dục mầm non có nhiệm vụ xây dựng cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách con người. Trẻ em là hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của dân tộc. Việc bảo vệ chăm sóc trẻ không phải chỉ là trách nhiệm của mọi người, của xã hội mà của toàn nhân loại. Ở lứa tuổi này là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, tất cả mọi việc đều bắt đầu: Bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và vận động bằng đôi chân đôi tay của mình….Tất cả những cử chỉ đó đều làm lên những thói quen, kể cả thói xấu. Nếu trường mầm non không làm tốt việc chăm sóc – giáo dục trẻ trong những năm này thì việc giáo dục lại hết sức khó khăn, phức tạp. Vì vậy, Nghị quyết Trung ương 2, khoá VIII của Đảng cộng sản Việt Nam về “Định hướng chiến lược giáo dục – đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và đề ra mục tiêu giáo dục Mầm non phải trang bị cho trẻ những gì tốt nhất kể cả về mặt vật chất và tinh thần một cách toàn diện”. Như chúng ta đã biết trong điều kiện kinh tế phát triển đang trên con đường hội nhập, đất nước chúng ta phải giao lưu với nhiều nền văn hoá khác nhau. Đứng trước tình hình đổi mới của đất nước, cùng với sự phát triển không ngừng của nền giáo dục nước nhà, đang trong thời kỳ hội nhập kinh tế, đất nước đang trên đường mở cửa những ảnh hưởng không nhỏ của nền nhiều nền văn hóa khác nhau. Thì việc giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa vốn có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần và cập nhật nhất. Bên cạnh đó, việc tiếp thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm bản sắc văn hóa riêng của dân tộc 2
mình cũng là vấn đề cần thiết- làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta ” Hoà nhập mà không hoà tan” trong mỗi chúng ta vẫn giữ được những gì gọi là “Vốn văn hoá của dân tộc Việt” trong thời đại mới thì việc giáo dục cho trẻ phát triển về trí tuệ thôi không đủ mà phải giáo dục trẻ biết giữ được truyền thống văn hoá vốn có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần tập trung trong các mục tiêu phát triển con người toàn diện hiện nay. Ngày nay, khi đất nước đang trên đà phát triển hội nhập kinh tế, văn hóa, tham gia các diễn đàn Quốc tế mở ra cho nước nhà nói chung và giáo dục nói riêng những cơ hội cũng như nhiều thách thức mới. Sự giao lưu hội nhập các nền văn hóa thế giới. Việc giữ gìn và phát huy nền văn hóa dân tộc càng được đề cao, việc chúng ta hội nhập chứ không thể hòa tan, biết học hỏi, tiếp thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm nét bản sắc văn hóa riêng của dân tộc mình.Trước những cơ hội và thách thức đó đất nước đang cần có những con người mới, xã hội chủ nghĩa với những cá tính thông minh, năng động, sáng tạo. *. Cơ sở thực tiễn Giáo dục lễ giáo cho trẻ nhỏ là một công việc khó khăn nhưng vô cùng quan trọng. Ông cha ta đã từng có câu ” Dạy con từ thủa còn thơ”. Dưới tác động sư phạm của người lớn, đứa trẻ ngay từ những tháng năm đầu tiên của cuộc đời đã có thể lĩnh hội một số khái niệm, biểu tượng đạo đức hết sức đơn giản và có những hành vi phù hợp với những khái niệm , biểu tượng ấy. Trong khi giao tiếp với người lớn trẻ được chứng kiến những hành vi của họ và sự đánh giá, cho phép ” Nên” ” Không nên”. ” Được phép” hoặc ” Không được phép” ….. của người lớn. Từ đó trẻ biết được cái gì là tốt , cái gì là xấu theo sự đánh giá của người lớn và trẻ tiếp thu, thấm nhuần những biểu tượng đạo đức sơ đẳng. Giáo dục lễ giáo là chuẩn mực của quá trình giáo dục đạo đức cho trẻ, nó đóng một vai trò to lớn trong việc phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Có thể nói: Không thể thiếu được giáo dục lễ giáo trong việc giúp trẻ trở thành con người mới của Xã hội chủ nghĩa. Giáo dục lễ giáo chính là hình thành cho trẻ kỹ năng tự 3
phục vụ bản thân, có những hành vi, cách ứng xử phù hợp. có văn hoá trong gia đình, trường lớp và ngoài xã hội. Giaos dục lễ giáo cho trẻ nói chung nhất là cho trẻ mầm non nói riêng là vô cùng quan trọng . Trẻ mầm non giống như một trang giấy trắng. Người lớn chúng ta viết vào đó thế nào sẽ thành thế đó. Những tính cách, thói quen được hình thành cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non sẽ theo trẻ trong suốt cuộc đời và rất khó thay đổi. Trẻ mầm non cần được giáo dục lễ giáo không chỉ ở trong gia đình mà cần phải được giáo dục cả ở ngoài xã hội, ở trường học. trong đó môi trường học tập của trẻ là rất quan trọng. Hơn ai hết cô giáo chính là những người giúp trẻ có được những thói quen tốt, hành vi văn minh trong cuộc sống. Với trẻ cô giáo như một tấm gương sáng. Những gì cô giáo nói, những việc cô giáo làm trẻ đều cho là đúng, là hay. Vậy thì muốn có con ngoan, trò ngoan thì người lớn, ” Bố mẹ và cô giáo” phải chăm lo, giáo dục trẻ ngay từ khi còn thơ dại. Chính vì điều đó tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trường Mần non Lê Thanh B”. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu – §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p rÌn lÔ gi¸o cho trÎ nh”m n©ng cao lÔ gi¸o cho trÎ mÇm non 3. Phạm vi thời gian nghiên cứu: Đề tài được thực hiện trong năm học, từ tháng 9 năm 2013 đến hết tháng 4 năm 2014 tại lớp mẫu giáo 5 – 6 tuổi, lớp A1,Trường mầm non Lê Thanh B. 4. §ãng gãp míi vÒ mÆt thùc tiÔn Đề tài này thể hiện sự quan tâm thiết thực đến trẻ em quyền được hiểu biết các mối quan hệ trong xã hội hình thành tiếp thu nền giáo dục tiến bộ, được hưởng nền văn hoá của dân tộc mình. Trên cơ sở tiếp thu và vận dụng những thành tựu niên ngành, thì đề tài này góp phần hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển hài hòa, cân đối, giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường nhịn giúp mọi người, biết 4
yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi.Và làm phong phú hơn về cách hiểu và cách nhìn trẻ em hiện nay trong giáo dục Mầm non. 5. Số liệu điều tra trước khi thực hiện Tôi đã tiến hành khảo sát với 35 cháu. Nôi dung thử nghiệm Trẻ biết chào hỏi, xưng hô lễ phép. Trẻ có hành vi, thói quen văn minh trong cuộc
Số lượng 15 cháu. 10 cháu.
sống. Trẻ có những kỹ năng tự phục vụ bản thân trong
9 cháu.
26%
sinh hoạt hàng ngày. Trẻ có những hiểu biết về môi trường xã hội và
23%
môi trường tự nhiên. 8 cháu. Đứng trước tình hình như vậy, tôi rất lo lắng phải dạy trẻ như thế nào và bằng những biện pháp gì để tất cả trẻ lớp tôi có những thói quen và hành vi đạo đức và phù hợp với chuẩn mực xã hội.
II GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. C¬ së lý luËn cña ®Ò tµi Từ ngàn xưa kinh nghiệm của cha ông ta đã· đúc kết, nhiệm vụ học đầu tiên của mỗi con người phải là “Tiên học lễ, hậu học văn” lễ phép là nét đẹp văn hoá được đặt lên hàng đầu. Trong thời đại hiện nay tiếp thu nhiều nền văn hoá khác nhau nên đâu đó vẫn còn nhiều câu chuyện thương tâm về đạo đức lễ giáo của con người, việc mà tôi và mọi người đã nghe và thấy trên thông tin đại chúng, trong cuộc sống hằng ngày
5
Trong Văn kiện đai hội đang lần thứ VII, đại hội đảng lần thứ VIII và Nghị quyết Trung ương II, Đảng đã khẳng định phát triển sự nghiệp giáo dục là sự nghiệp của toàn xã hội, của Nhà nước, của cộng đồng, của gia đình và của mọi công dân, kết hợp tốt giáo dục trường học và giáo dục gia đình, giáo dục xã hội, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh người lớn làm gương cho trẻ em noi theo. Từ lâu giáo dục lễ giáo cho trẻ là cuốn hút sự quan tâm của các nhà giáo dục và các bậc phu huynh, sự quan tâm trên không chỉ ngẫu nhiên, các nhà tâm lý học, giáo dục học đã quan tâm đến nhận thức lễ giáo của trẻ vì vậy giao tiếp chiếm một vị trí quan trong trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của trẻ là nền văn hóa lâu đời và đặc biệt đối với trẻ. Giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo là sự hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ, sự nhận thức qua cách giao tiếp và thông qua các bài thơ, câu chuyện, nhằm giáo dục đạo đức và lối sống cho trẻ và phát triển trí tuệ và phát triển đaọ đức, Qua tiếp xúc với câu chuyện, bài thơ có nội dung giáo dục lễ giáo tác động đến sự giáo dục lễ giáo cho từng cá nhân trẻ về tình cảm, ý chí nhằm mục đích phát triển nhân cách cho trẻ. Qua hoạt động học tập, giao tiếp, góc tuyên truyền và sinh hoạt hàng ngày của trẻ đều có mối quan hệ với nhau như: thơ, truyện, tất cả đều cuốn hút tạo điều kiện cho trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt Đức, trí, lao, thẩm mỹ. 2. C¬ së thùc tiÔn cña ®Ò tµi Trăn trở với mục tiêu chung của giáo dục, là người giáo viên mầm non tôi nguyện góp sức một phần nhỏ bé của mình vào việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhằm góp phần hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ.Bên cạnh đó là mục tiêu của việc giảm tỷ lệ sinh con nên số con trong mỗi gia đình ít đi, thì trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá. Một số phụ huynh chưa hiểu tầm quan trọng
6
của giáo dục lễ giáo cho con em ở lứa tuổi mầm non, nên thường khoán trắng cho giáo viên. Thời gian đầu trẻ đến lớp với thói quen tự do, trả lời câu hỏi của cô còn trả lời trống không, và ra vào lớp tự nhiên nói năng tự do ở trong lớp …Đôi khi còn hay chửi bậy với bạn một cách tự nhiên. Đứng trước tình hình như vậy, tôi rất lo lắng phải dạy trẻ như thế nào và bằng những biện pháp gì để tất cả trẻ lớp tôi có những thói quen và hành vi đạo đức và phù hợp với chuẩn mực xã hội. Đầu tiên tôi cần giáo dục trẻ những hành vi văn hoá trong cuộc sống hằng ngày như có thái độ đúng với cô giáo và người lớn, bạn bè biết nói thưa gửi biết chào hỏi khi có khách đến lớp không nói tục với bạn bè, có tình yêu đối với mọi sự vật, hiện tượng xung quanh. Giáo dục lễ giáo nhằm hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân cách của con người mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Vì thế mỗi cô giáo mầm non có trách nhiệm góp phần đào tạo thế hệ trẻ những con người phát triển toàn diện về nhân cách và trí tuệ cho trẻ mẫu giáo. a. Những thuận lợi: * Đối với giáo viên: – Tôi đã được Phòng GD – ĐT, BGH nhà trường cùng với tổ chuyên môn thường xuyên bồi dưỡng chuyên môn. – Bản thân tôi luôn yêu nghề mến trẻ, ham học hỏi nâng cao chuyên môn. Luôn tìm tòi các bài thơ, bài hát, câu chuyện, tranh ảnh có nội dung về giáo dục lễ giáo để dạy trẻ. * Đối với trẻ: Số lượng trẻ đi lớp đông và chuyên cần. Hầu hết trẻ đều đến trường từ độ tuổi nhà trẻ nên đã phần nào thích nghi với trường lớp, bè bạn. * Đối với phụ huynh: 7
Đa số các gia đình có ít con nên đã quan tâm đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ và đã phần nào nhận thức được nội dung, ý nghĩa của giáo dục lễ giáo cho trẻ. b. Những khó khăn: * Về cơ sở, vật chất: – Là một xã bần nông kinh tế còn nghèo nàn do đó mà cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ cho hoạt động chuyên môn còn hạn chế, lớp học còn học lại của tiểu học chưa được thiết kế theo yêu cầu của mầm non – Đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động còn ít. Tài liệu tham khảo để dạy trẻ còn chưa phong phú. Chưa có nhiều thơ ca,truyện kể có nội dung về giáo dục lễ giáo – Góc tuyên truyền, góc thiên nhiên còn nghèo, chưa phong phú. * Về phía trẻ; Trong thực tế hiện nay trẻ mầm non chưa thực sự có nề nếp lễ giáo tốt. Nhiều trẻ trong giao tiếp còn nói thiếu chủ ngữ với người lớn tuổi, hay nói trống không, với bạn bè còn nói tục chửi bậy. Chưa có ý thức trong việc giữ gìn vệ sinh chung. Quan hệ của trẻ với môi trường xã hội còn chưa sâu sắc. Chưa thực sự có tình cảm với các ngày hội, ngày lễ, chưa có nhiều hành vi thể hiện tình cảm của mình đối với mọi người trong các ngày hội, ngày lễ. Trẻ chưa thực sự có nhiều cảm xúc với thế giới động vật và môi trường thiên nhiên, từ đó dẫn đến trẻ chưa có nhiều hành vi văn minh trong việc bảo vệ môi trường. Sự hiểu biết về truyền thống quê hương dân tộc còn chưa sâu sắc. Tất cả những điều đó đều ảnh hưởng đến việc phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. * Đối với giáo viên: Chưa có nhiều hình thức sáng tạo, thiết thực để giáo dục lễ giáo cho trẻ. Vẫn còn lúng túng khi thực hiện nội dung này. Phần vì kiến thức giáo dục lễ giáo cho trẻ còn hạn chế, phần vì đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động chưa cao. Nội dung giáo dục lễ giáo trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ còn
8
hạn chế, nặng về lý thuyết, ít cho trẻ thực hành, trải nghiệm. Trẻ ít có cơ hội được thực hành, ứng xử, giải quyết tình huống. Trong quá trình giáo dục lễ giáo cho trẻ vẫn còn cứng nhắc, máy móc trong việc giáo dục trẻ. Đánh giá về hành vi lễ giáo của trẻ thường dựa vào kiến thức của trẻ chưa có sự theo dõi, chú ý đến các hành vi của trẻ trong các tình huống để đánh giá. -Đôi lúc chưa thực sự mẫu mực trong lời nói và việc làm. – Chưa có nhiều hình thức thi đua khen thưởng, động viên kịp thời trong quá trình giáo dục trẻ. – Khả năng vận dụng thơ ca, truyện kể có nội dung GDLG trong quá trình giáo dục trẻ còn hạn chế. * Đối với phụ huynh: – Nhiều phụ huynh còn quá nuông chiều trẻ, luôn đáp ứng mọi thứ theo yêu cầu của trẻ. Đa phần phụ huynh chưa quan tâm đến việc GDLG cho trẻ. Nhiều phụ huynh còn chưa gương mẫu trong các hành vi tại gia đình. Điều đó dẫn đến việc GDLG của giáo viên đối với trẻ tại trường gặp nhiều khó khăn. III.NHỮNG BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 1. Xây dựng góc tuyên truyền: Để giáo dục lễ giáo cho trẻ thì việc làm đầu tiên đó là xây dựng góc tuyên truyền của lớp, đây là biện pháp rất hữu hiệu đối với chuyên đề lễ giáo bởi lẽ trẻ lứa tuổi này tư duy trực quan hình ảnh là chủ yếu. Chính vì thế, mà góc tuyên truyền cần phải sinh động và phong phú với những hình ảnh đẹp, hấp dẫn trẻ. Qua đó trẻ được trực quan bằng hình ảnh những gương tốt, việc làm tốt hoặc qua thơ, truyện… thì trẻ dễ tiếp thu, dễ phân biệt việc làm nào tốt, việc làm nào xấu. Bên cạnh đó thông qua góc tuyên truyền phụ huynh biết được kế hoạch chăm sóc- giáo dục của lớp để có hướng nhắc nhở và rèn thêm cho trẻ để giúp trẻ nhớ lâu hơn. 9
Ở góc này tôi sưu tầm những tranh ảnh có nội dung giáo dục lễ giáo dán vào cho trẻ xem, hoặc có thể là một bài thơ, bài hát có nội dung phù hợp. Thời gian rảnh tôi cho trẻ đến xem, trò chuyện và đàm thoại với trẻ về những hình ảnh đó để qua đó giáo dục trẻ những hành vi văn minh
Đây là những hình ảnh nhằm tuyên truyền đến phụ huynh để cùng giáo dục trẻ biết chào hỏi lễ phép, chơi ngoan cùng bạn, biết khi ngáp- ho phải che miệng, chơi xong biết cất dọn đồ chơi, không ngồi gần khi xem ti vi…. Hoặc là, những hành vi biết quan tâm giúp đỡ mọi người, yêu thiên nhiên, thích lao động, biết chăm sóc bảo vệ vật nuôi…
10
Tuy đây chỉ là những việc làm nhỏ nhưng nó ảnh hưởng rất lớn đến nhân cách sau này của trẻ. Bên cạnh đó, tôi gợi ý cho trẻ về nhà sưu tầm những hình ảnh về lễ giáo để dán vào góc tuyên truyền, điều này sẽ giúp trẻ nhận biết được hành vi đúng sai để trẻ học tập và giúp trẻ luôn tích cực hơn trong hoạt động này. 2. Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động chung: Giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non không phải là một hoạt động riêng biệt, nó được lồng ghép, tích hợp vào tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ. Chính vì vậy mà việc giáo dục lễ giáo cho trẻ không có một khuôn mẫu nào. Tùy vào khả năng và sự sáng tạo của mỗi giáo viên mà cho hiệu quả giáo dục khác nhau. Trong trường mầm non trẻ được thực hiện nhiều hoạt động: Hoạt động học tập có chủ đích, hoạt động vui chơi. Việc giáo dục lễ giáo thông qua các môn học có nhiều ưu thế nhằm hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi có văn hoá. Thông qua các bài hát, bài thơ, câu chuyện, khám phá về môi trường xung quanh giúp cho trẻ có những cảm xúc vui vẻ, phát triển tư duy logic, phản ánh tình yêu quê hương, đất nước, tình cảm gần gũi đối với những người xung quanh, biết yêu thương, kính trọng, lễ phép với mọi người, biết nhận ra cái thiện, cái ác. Chính vì vậy tôi đã lồng giáo dục lễ giáo vào các tiết học. Ví dụ: Qua hoạt động phát triển ngôn ngữ: “Thơ: Phải là 2 tay”Bài thơ đã nói: Bạn nhỏ ngồi bên mẹ băn khoăn, bạn đã hỏi mẹ tại sao cái tăm nhỏ xíu mà lại đưa bằng 2 tay. Mẹ đã trả lời với bạn là tuy cái tăm nhỏ, đưa bằng 2 tay mới tỏ ra sự kính trọng với người bề trên. Cô giáo đàm thoại với trẻ: – Các con nhìn xem cô có cái gì đây? – Các con thấy cái tăm có nặng không ? – 1 tay các con có cầm được không? 11
– Nhưng tại sao lại cầm bằng 2 tay khi đưa cho người lớn ? – Ở nhà, ăn cơm xong các con đã làm những việc gì? – Các con lấy gì cho ông, bà, bố ,mẹ , các con đưa bằng mấy tay? Giáo dục trẻ khi đưa thứ gì đó cho người lớn tuổi phải cầm bằng 2 tay và nói “Con mời…ạ” *Bài thơ “Bó hoa tặng cô” Các bạn nhỏ đi hái hoa những bông hoa đồng nội để tặng cô giáo nhân ngày mồng 8 tháng 3. Các bạn xúc động không nói được lên lời chỉ nhờ những bông hoa nói hộ tình cảm của mình với cô giáo. Cô giáo rất cảm động trước tấm lòng của bầy trẻ. – Hàng ngày các con đến lớp, ai đã dạy các con? – Cô giáo đã dạy các con điều gì? – Để tỏ lòng yêu quý cô giáo, hàng ngày các con làm gì? – Trong bài thơ, các bạn đi hái hoa tặng cô nhân ngày gì? – Khi tặng hoa cho cô, tình cảm của các bạn như thế nào? – Tình cảm của cô đối với các bạn như thế nào? – Khi tặng hoa cho cô, các con tặng bằng mấy tay? Thông qua bài thơ giáo dục trẻ biết yêu quý, vâng lời, kính trọng cô giáo của mình. * Qua chuyện “Tích chu “. + Cô đàm thoại cùng trẻ: – Tích chu là cậu bé như thế nào? – Tích chu có yêu thương bà không? 12
– Cuối cùng Tích Chu có nhận ra lỗi của mình không? – Tích chu đã làm gì khi nhận ra lỗi của mình? – Con có học tập bạn Tích Chu không ? vì sao? Cô giáo dục trẻ lòng thật thà, chăm lo lao động, dạy cháu yêu cái thiện, ghét cái ác, hình thành cho trẻ lòng nhân ái đối với mọi người xung quanh. Hay qua vở kịch ” Ba cô gái” trẻ biết thể hiện những hành động xấu thờ ơ trước tin mẹ ốm nặng của cô cả và cô hai. Còn hốt hoảng muốn chạy đến bên mẹ ngay của cô út khi nghe tin mẹ ốm, thái độ bẽn lẽn không giám nhìn ai khi 2 cô biến thành rùa và nhện Qua đó trẻ thấy được sống phải biết yêu thương, kính trọng những người đã sinh ra mình không nên vì lợi ích cá nhân mà quên đi những người đã mang nặng đẻ đau để rồi phải chịu một hậu quả đáng tiếc sẩy ra. Hoặc thông qua câu chuyện “Tấm Cám”. Cô giáo dục trẻ lòng thật thà, chăm lo lao động, dạy cháu yêu cái thiện, ghét cái ác, hình thành cho trẻ lòng nhân ái đối với mọi người xung quanh. * Hoạt động KPKH: “Khám phá về các loại quả” – Ai đã trồng và chăm sóc cây để có được các loại quả này? – Để có được các loại quả này, thì các bác nông dân làm những công đoạn nào? – Các con thấy công việc của các bác nông dân như thế nào? – Trước khi ăn quả thì các con phải làm gì? Qua lợi ích của các loại quả, cô giáo dục trẻ biết kính trọng người lao động, không ngắt lá bẻ cành, mà phải biết bảo vệ chăm sóc cây để cây cho ta nhiều lợi ích. Trước khi ăn quả phải rửa sạch, gọt vỏ, ăn bỏ hạt. Cũng qua hoạt động KPKH tôi cũng mạnh dạn đưa chỉ số vào tiết dạy để đánh giá các hành vi của trẻ. Mở đầu cho bài dạy tôi xây dựng một câu chuyện đó là : “Chuyện của bé cún” câu chuyện kể về 1 bạn nhỏ rất ngoan Biết gúp đỡ mẹ những 13
công việc nhà, biết chào hỏi khi có khách đến nhà chơi, biết cảm ơn khi nhận được sự giúp đỡ của người khác , và khi nhận được quà. Biết xin lỗi bạn, xin lỗi em khi mình mắc lỗi ,từ đó dạy trẻ để trẻ thấy được những hành động nên và không nên, Sau đó cho trẻ được trải nghiệm qua các bức tranh và hình ảnh cô đã chuẩn bị để trẻ có thể hiểu sâu hơn những hành vi nào nên và những hành vi nào không nên để trẻ áp dụng vào cuộc sống. Từ đó đẻ trẻ nhớ bài sâu hơn có thể tôi đưa ra các tình huống trên vào các sildes tong khi chơi trò chơi để trẻ chọn đâu là tình huống nên làm hay tình huống đúng vì sao?
Qua đó có thể đánh giá được sự nhận thức và các hành động trẻ thực hiện được qua cuộc sống hang ngày. + Hoạt động phát triển thẩm mỹ: Bên cạnh những hành vi đó giáo dục trẻ tình yêu thương, kính trọng đối với ông bà, cha mẹ, anh chị, biết nhường nhịn em bé… qua hoạt động tạo hình “Vẽ người thân trong gia đình”. Cô có thể đàm thoại cùng trẻ: – Gia đình cháu gồm có những ai? – Gia đình cháu thuộc qui mô gia đình gì? – Mọi người sống trong gia đình phải như thế nào với nhau? Giáo dục trẻ biết kính trọng yêu quí ông bà, cha mẹ, anh chị, biết nhường nhịn em bé. Khi ở nhà biết quét nhà, nhặt rau, lấy nước, đem quần áo cho mẹ giặt…và có ý thức thực hiện yêu cầu của người lớn. 14
Cô cùng trẻ trò chuyện về gia đình. *Hoạt động vui chơi: Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui chơi trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống của người lớn, tôi tiến hành lồng lễ giáo vào vui chơi,đây là một biện pháp rất hiệu quả qua đó trẻ được đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay, tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa chuẩn mực. Từ đó giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao tiếp. Ví dụ: Qua trò chơi phân vai – y tá – bác sĩ.
Trò chơi: Bác sỹ ở góc phân vai. Bác sĩ biết ân cần thăm hỏi bệnh nhân: – Bác ơi, bác đau ở chỗ nào? – Cháu có đau lắm không? – Cháu vén tay áo lên để bác tiêm cho cháu nào? Y tá phát thuốc dặn bệnh nhân + Bác ơi, thuốc mỗi thứ bác uống 1 viên, ngày bác uống 2 lần trước lúc ăn. + Trước khi bôi thuốc bác phải rửa rửa sạch vết thương. Bệnh nhân nhận thuốc, nhận đơn thuốc bằng hai tay và nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ. – Giờ chơi trẻ chơi đoàn kết với bạn bè, sẵn sàng nhường đồ chơi cho bạn hoặc rủ bạn cùng chơi, không tranh giành đồ chơi của bạn. Thấy bạn khóc phải dỗ bạn, thấy bạn ngã phải đỡ bạn dậy.
Các cháu đang chơi xây dựng. 15
+ Trẻ chơi bán hàng:
Trò chơi: Bán hàng ở góc phân vai. – Bác ơi, bác mua hàng cho tôi đi? – Rau của tôi ngon lắm chị mua đi? – Cô ơi bao nhiêu tiền một mớ rau? – Chị ơi bao nhiêu tiền một cân táo? Qua giờ chơi, cô giáo dục cho trẻ khi nói phải niềm nở, rõ ràng, nói hết câu, không nói to, la hét, không nói tục. Khi nói với người lớn phải thưa gửi, dạ vâng, không nói trống không, không chỉ lắc và gật đầu. khi nói với bạn cần xưng hô tôi, mình và không xưng hô tao, mày. Qua hoạt động vui chơi cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp, trong ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình. Từ đây trẻ lớp tôi đã hết nói trống không, nói câu thiếu chủ ngữ. Trẻ biết nói và trả lời đầy đủ câu, biết xưng hô chuẩn mực. Sau một thời gian thực hiện những thói quen về lễ giáo chất lượng lớp tôi tăng lên rõ rệt, trẻ biết chào hỏi, thưa gửi lễ phép, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, yêu mến cô giáo, đoàn kết với bạn bè, tôi thấy vui mừng và tiếp tục áp dụng. 3: Giáo dục lễ giáo ở mọi lúc mọi nơi: Việc giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non không chỉ phụ thuộc vào những giờ dạy và các hoạt động của giáo viên mà cần được lồng ghép và giáo dục ở mọi lúc, mọi nơi. Chúng ta đều biết đặc thù của trẻ mẫu giáo là ” Học bằng chơi, chơi bằng học”. Trẻ đến lớp cả ngày, ngoài các hoạt động có chủ đích, hoạt động ngoài trời, trẻ 16
được chơi tự do, cô giáo là người thường xuyên quan sát trẻ. Khi thấy trẻ có hành vi đẹp, cô kịp thời động viên trẻ. Khi thấy trẻ chưa có hành vi chưa đẹp, cô kịp thời uốn nắn. Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ, tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với bố mẹ trẻ, tôi tập cho trẻ đến lớp chào cô, sau đó chào bố mẹ để vào lớp học. Ví dụ: Vào giờ đón trẻ vào buổi sáng hoặc buổi chiều, trẻ quên chào cô tôi nhẹ nhàng nhắc trẻ: – Trang ơi, hôm nay cô thấy con chưa chào cô rồi. – Long ơi, con đã chào bà chưa? Trước lúc cô tổ chức cho trẻ ăn, cô cùng trẻ đàm thoại: – Trước khi ăn cơm, các con làm những việc gì? – Muốn cho bàn tay sạch để ăn cơm thì các con làm gì? Giáo dục cho trẻ có kỹ năng rửa sạch tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, rửa mặt sạch sẽ.
Trẻ rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy (Lồng GDLG) – Khi các con nhận được cơm, các con phải nói gì? Cô gợi ý cho trẻ mời cô ăn cơm, mời các bạn ăn cơm. – Để đảm bảo vệ sinh trong ăn uống thì các con phải ăn như thế nào?
Giờ ăn trưa của trẻ (Lồng GDLG). Cô giáo dục cho trẻ trước khi ăn phải rửa tay, rửa mặt sạch sẽ. Khi ăn không nói chuyện, không nhai nhồm nhoàm, không ngậm thức ăn lâu. Khi ho, hắt hơi, ngáp
17
phải lấy tay che miệng, không làm đổ, vãi rơi cơm ra bàn, ăn hết xuất, hết khẩu phần, ăn hết các loại thức ăn. Trong giờ chơi tự do, hay giờ lao động, sinh hoạt ngoài trời nếu cháu làm việc gì sai đối với bạn, cô cần có mặt kịp thời để giúp trẻ nhận ra cái sai và biết xin lỗi bạn. Giáo dục cho trẻ sống trung thực, thật thà, làm sai phải tự nhận lỗi, không nói dối. *Hoạt động ngoài trời: “Thăm quan chùa làng” Giáo dục trẻ biết chùa làng là di tích lịch sử, chùa là nơi tôn nghiêm nơi mọi người đến để lễ phật cầu an. Trẻ biết kính trọng, khi vào chùa không nói tục, nói to, không nô đùa, không phá, bẻ, trèo cây, trèo tường làm mất vẻ đẹp, cảnh quan của chùa.
Cô và trẻ tham quan chùa làng. Từ đó sau mỗi lần giao lưu văn nghệ nhân ngày phật đản các con rất nghiêm trang, không đùa nghịch, không ồn ào. *Hoạt động cho trẻ đi thăm quan đồng lúa:
Cô và trẻ tham quan cánh đồng lúa. – Các con biết đây là cây gì? – Ai đã cấy ra cây lúa? – Các con thấy công việc của các bác nông dân như thế nào? Giáo dục trẻ biết kính trọng, biết ơn các bác nông dân. Khi ăn trẻ không làm vãi rơi cơm. – Khi có khách đến lớp, cô phải là người chào trước, trẻ sẽ chào theo cô, từ đó tập cho trẻ thói quen chào hỏi khi có khách vào lớp. Kết hợp giáo dục cho trẻ mạnh 18
dạn tự tin, không nhút nhát trước mọi người, nhất là người lạ mặt. Khi có khách đến nhà phải biết khoanh tay chào khách, khi chào khách phải đứng thẳng, đầu hơi cúi. Như vậy, mọi lúc, mọi nơi cô giáo cũng có thể giáo dục lễ giáo cho trẻ, giúp trẻ “Nói lời hay, làm việc tốt”. Giờ dạo chơi sinh hoạt ngoài trời. Ví dụ: Quan sát vườn hoa. Đàm thoại: – Các con nhìn xem vườn trường mình có những bông hoa gì? – Các con thấy những bông hoa này như thế nào? – Bạn nào biết, hoa còn được làm gì nữa? -Ai đã trồng ra được những bông hoa đẹp? – Để có những bông hoa đẹp cho vườn trường thì hàng ngày các con phải làm gì?
Cô và các trẻ đang trò chuyện về hoa (lồng GDLG) Giáo dục cháu kính trọng, yêu những người lao động. Biết chăm sóc cây và các con vật của gia đình và nhà trường. Biết bỏ rác đúng chỗ, không ngắt hoa, dứt lá ở nơi công cộng. Giáo dục cháu giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh lớp, biết đoàn kết, giúp đỡ bạn bè, mọi người xung quanh, qua nhiều lần như vậy, cháu lớp tôi có những thói quen. Tôi tiếp tục áp dụng. Như vậy giáo dục lễ giáo mọi lúc mọi nơi giúp trẻ ” Nói lời hay làm việc tốt”, hình thành một số thói quen, hành vi văn minh trong cuộc sống hằng ngày 4. Xây dựng môi trường nhóm lớp có nội dung giáo dục lễ giáo. Muốn trẻ có được những kỹ năng, thói quen hành vi tốt trẻ phải được nghe thấy và nhìn thấy những hành động đó. Do đó, việc tạo một môi trường đẹp, có nội 19
dung giáo dục cao là vô cùng cần thiết. Việc giáo dục lễ giáo cho trẻ trong tất cả các hoạt động thì kiến thức của trẻ sẽ đầy đủ và những thói quen, hành vi văn minh của trẻ cũng sẽ được củng cố bền vững hơn. Ngay từ đầu năm học, tôi đã chú trọng đến việc tạo môi trường cho trẻ sao cho hài hòa, đẹp mắt, kích thích tư duy cho trẻ và đặc biệt nổi rõ được nội dung giáo dục về lễ giáo. Tôi đã thiết kế một góc riêng với tiêu đề ” Bé với những hành vi đẹp”. Để phục vụ cho góc này tôi đã thường xuyên sưu tầm và thay đổi nhiều loại tranh ảnh khác nhau có nội dung về lễ giáo theo từng tháng. Những tranh ảnh phải phong phú, đa dạng, các hình ảnh này có thể là vẽ, là xé dán từ các nguyên vật liệu thiên nhiên và các phế liệu mang tính thiết thực và gần gũi đối với trẻ . Để đánh giá thực sự về khả năng hiểu biết và thói quen lễ giáo của trẻ tôi đã phối hợp cùng với cô giáo cùng lớp thường xuyên sưu tầm, phô tô các bức tranh có nội dung về giáo dục lễ giáo và thay đổi theo tháng. Các hình ảnh này bao gồm những hành vi đúng, hành vi sai, những hành vi nên làm và những hành vi không nên làm. Tôi yêu cầu trẻ suy nghĩ và tìm được những hình ảnh đúng, sai. Vào những giờ chơi tôi cùng trẻ xem tranh, đàm thoại về các hành vi trong tranh. Những hình ảnh đúng thì tô màu, những hình ảnh sai thì gạch bỏ. Để trẻ thực sự có cơ hội phát triển tư duy thì tôi thường xuyên thay đổi các hình ảnh và đặc biệt các hình ảnh đó phải phong phú, phản ánh được các hoạt động diễn ra trong cuộc sống hàng ngày. Không chỉ chú trọng vào góc ” Bé với những hành vi đẹp” tôi đưa nội dung này vào tất cả các góc cho phù hợp. Tôi chú trọng, đi sâu trong việc trang trí lớp theo từng chủ điểm. Khi trang trí làm sao cho nổi bật chủ điểm, các hình ảnh phải phong phú và đa dạng để lôi cuốn trẻ. Ví dụ: Chủ điểm ” Thế giới động vật” Tôi đã sưu tầm, vẽ, phô tô các con vật như: Hươu, voi, khỉ, gà, vịt….để treo lên mảng chính. Còn các nhánh: “Các con vật sống dưới nước”, “Động vật sống trong gia đình”, “Động vật sống trong rừng”, “Côn trùng”. Tôi cho trẻ tự vẽ, tô màu các con vật rồi gắn tương ứng với tiêu đề của nhánh. 20
Skkn Một Số Biện Pháp Giáo Dục Lễ Giáo Cho Trẻ Mẫu Giáo 3
1.1. Lý do chọn đề tài: Trong quá trình xây dựng nền văn hoá mới, vấn đề hình thành hệ giá trị chuẩn mực xã hội mới phù hợp với truyền thống, bản sắc dân tộc và yêu cầu của thời đại là một trong những vẫn đề có ý nghĩa quyết định. Giải quyết vấn đề này trong lĩnh vực đạo đức chính là làm hình thành hệ giá trị và chuẩn mực đạo đức mới phù hợp với truyền thống và yêu cầu của thời đại. Trong các nhà trường nước ta hiện nay luôn lấy giáo dục con người làm gốc, giáo dục đạo đức là ưu tiên, coi sự nghiệp trồng người là cơ bản của giáo dục. Nghị quyết của bộ chính trị về cải cách giáo dục đã ghi rõ: “Giáo dục thế hệ trẻ yêu quê hương tổ quốc, xã hội chủ nghĩa và tinh thần quốc tế vô sản, ý thức làm chủ tập thể, tính thật thà khiêm tốn, dũng cảm. Do đó việc giáo dục lễ giáo cho thế hệ trẻ là một quá trình lâu dài, xuyên suốt trong quá trình giáo dục”. Nó đòi hỏi phải có sự chung tay, góp sức của gia đình và toàn xã hội, muốn thế hệ trẻ có đủ trí, đức những lớp người đó không ai khác chính là thế hệ trẻ hôm nay. Trong thư gửi học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của một nước độc lập Bác viết: ‘‘Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Vệt Nam có được vẻ vang sánh vai với các cường quốc năm châu hay không chính là nhờ vào một phần lớn công học tập của các cháu”. Ta cũng nhận thấy rõ hơn việc hình thành nhân cách tình cảm lối sống cho trẻ là nhiệm vụ rất quan trọng trong cơ sở giáo dục Mầm Non và trong các bậc cha mẹ trẻ. Khoa học cũng đã khẳng định rằng: Nền móng đầu tiên của nhân cách, sự phát triển về mặt đạo đức cho trẻ sau này đều mang rõ dấu ấn của thời thơ ấu. Vì thế lứa tuổi này ta phải chăm lo phát triển toàn diện cho trẻ, trên cơ sở đó mà từng bước hình thành nhân cách cho trẻ theo phương hướng yêu cầu mà xã hội mới đặt ra. Tại trường học Mầm Non việc giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các chế độ sinh hoạt hằg ngày của cô và trẻ như : Đón trẻ, thể dục sáng, giờ hoạt động chung, hoạt động vui chơi, đi dạo, ăn trưa, ngủ trưa, hoạt động chiều, nêu gương và chuẩn bị ra về. Thông qua hoạt động hằng ngày cô giáo giáo dục lễ giáo cho trẻ có ý thức, tự tin và tôn trọng mọi người xung quanh, giáo dục tinh thần tự lực tự giác, ý thức kỷ luật trật tự trong sinh hoạt, hành vi văn minh, giữ gìn vệ sinh, giáo dục tình thương quan hệ đoàn kết nhân ái với bạn bè. Biết yêu mến và tôn trọng người lớn Giáo dục nề nếp cho trẻ còn thông qua trò chơi vì: Vui chơi là hoạt động chủ đạo của lứa tuổi mẫu giáo. Các đặc điểm tâm lý mới, tính cách mới của trẻ được hình thành chủ yếu trong hoạt động chủ đạo này. Vì vậy trong công tác giáo dục nề nếp cho trẻ thông qua trò chơi là một phương tiện mạnh mẽ nhất. VD: Trong khi chơi trẻ đã thể hiện rõ các tính cách của trẻ qua các nhân vật, cách đóng vai, cách ứng sử với trẻ trong nhóm chơi. giữa các vai chơi với nhau. Khi chơi thể hiện tính cách của từng vai chơi vì vậy việc nêu gương quan trọng ngay cả đối với trẻ đóng vai. Giáo dục nề nếp lễ giáo thông qua hoạt động học tập nhằm trau dồi cho trẻ những tri thức cần thiết về cuộc sống xung quanh mà giúp trẻ gắn bó với quê hương, biết yêu quý người lao động có những hành vi văn minh, làm giàu vốn tri thức về cuộc sống cho trẻ. Thông qua hoạt động học cô giáo từng bước giáo dục trẻ có ý thức kỷ luật, kỹ năng, biết chủ động tự lực vượt qua những khó khăn để hình thành được công việc mà cô giáo giao cho. Giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua lao động vừa sức phù hợp với đời sống sinh hoạt cũng là phương tiện giáo dục nề nếp cho trẻ .Thông qua lao động hình thành cho trẻ những phẩm chất của người lao động. Trẻ tự giác khi có tinh thần trách nhiệm,những công việc hợp với lứa tuổi sẽ giúp trẻ cảm thấy mình tốt hơn đồng thời biết quan tâm đến người khác. Giáo dục lễ giáo cho trẻ dân tộc thiểu số vùng cao chính là một cơ sở lý luận giúp trẻ phát triển toàn diện về nhân cách, tình cảm trí tuệ. Là nền tảng vững chắc cho sự nghiệp học tập suốt đời của trẻ. Tuy nhiên một bộ phận gia đình thuộc dân tộc thiểu số vùng cao vẫn còn giữ những hủ tục, những quan niệm dân tộc ảnh hưởng không nhỏ đến việc hình thành nhân cách, tình cảm của trẻ. Vì vậy giáo dục lễ giáo chính là một giải pháp đúng đắn cho trẻ vùng dân tộc thiểu số vùng cao hiện nay nhằm mục đích tăng cường giáo dục truyền thống đạo đức văn minh cho thế hệ trẻ. Bên cạnh đó cùng với sự phát triển chung của nền văn hoá xã hội trẻ chịu sự tác động trực tiếp của nhiều tác động tâm lý bên ngoài xã hội, đó là tác động giáo dục của người lớn. Chính vì vậy giáo dục lễ giáo cho trẻ nói chung và trẻ dân tộc thiểu số ở Trường Mầm Non Điền Trung vùng cao nói riêng là một biện pháp mang tính cấp bách và rất cần thiết cho việc hình thành và phát triển nhân cách hành vi của trẻ vùng dân tộc thiểu số sau này. Chính vì vậy bản thân tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi dân tộc thiểu số ” để nâng cao chất lượng nề nếp cho trẻ. 1. 2. Mục đích nghiên cứu: – Khảo sát thực trạng một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi dân tộc thiểu số ở trường mầm non Điền Trung 1. 3. Đối tượng nghiên cứu: – Thực trạng giáo dục lễ giáo của trẻ lớp mẫu giáo bé C2 3 – 4 tuổi trường mầm non Điền Trung 1. 4. Phương pháp nghiên cứu: – Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: – Phương pháp quan sát sư phạm. – Phương pháp dùng lời. – Phương pháp dùng trò chơi. – Phương pháp trực quan, trải nghiệm. – Phương pháp thống kê và xử lý và xử lý sơ liệu. 2. NỘI DUNG 2.1. Cơ sở lý luận Đất nước việt nam dân tộc việt nam có truyền thống văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc với 54 dân tộc anh em trên cả nước, mỗi một dân tộc có một bản sắc tập tục quan niệm riêng. Và ngày hôm nay cùng tiến lên trên con đường hội nhập nền kinh tế của nước ngoài tác động không nhỏ đến nền văn hoá Việt Nam, vì vậy để thế hệ trẻ thơ mãi giữ được bản sắc truyền thống văn hoá của dân tộc mà không bị lai căng pha trộn thì giáo dục không chưa đủ mà phải đi sâu có mục đích chính là hình thành phát triển lễ giáo cho trẻ dân tộc thiểu số một cách toàn diện. Lễ giáo là nét đẹp văn hoá truyền thống được đặt lên hàng đầu của lứa tuổi mẫu giáo là bước ngoặt đầu tiên hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách như: Giáo dục nhân cách nói với người lớn, phong cách ứng sử có phép tắc có văn hoá, có đạo lý phù hợp với nhu cầu của xã hội. Thực tế từ xưa đến nay người ta đã khẳng định vai trò to lớn của giáo dục tác động đến sự hình thành và phát triển nhân cách của mỗi người đặc biệt với trẻ mẫu giáo dân tộc thiểu số vùng cao hiện nay. Cùng với sự phát triển của văn hoá kinh tế xã hội đạo đức trẻ đang bị xuống cấp nghiêm trọng những lễ giáo lễ nghi hành vi ứng sử lối sống tốt đẹp đang bị bào mòn, hành vi đạo đức sống lệch lạc ngày càng gia tăng. Còn với trẻ dân tộc thiểu số vùng cao thì sao? Trẻ còn mang nhiều hủ tục của người dân tộc mường: Như trẻ nói tiếng mường. Khi trẻ đến lớp khi chào cô trẻ cũng chào bằng tiếng dân tộc. VD: Coan cháo cô giào! Hay khi muốn gọi cô trẻ cũng gọi: Cô giào ới! Đặc biệt trẻ nói tiếng dân tộc với nhau trong khi học khi chơi, trẻ giao tiếp với nhau chỉ xưng hô bằng mày tao với nhau như thói quen hằng ngày của trẻ ở nhà. VD: Khi trẻ muốn gọi bạn sang cùng chơi trẻ gọi ngay: Lái ní mân ho! Có nghĩa sang đây với tao. VD: Khi trẻ hỏi cô giáo về cái gì trẻ cũng nói bằng tiếng dân tộc: Cài chi ní! Có nghĩa là: Cái gì đây? Nhưng trẻ chỉ hỏi ngang, buông trôi không ý thức được câu hỏi của mình là hỏi ai? Hay ngay trong hoạt động góc khi chơi với nhau trẻ dân tộc chỉ dùng tiếng dân tộc với nhau. VD: Trẻ chơi trong góc xây dựng khi trẻ phân công việc cho nhau hay bảo nhau lấy gì thì trẻ đều phát âm bằng tiếng dân tộc như: Ho xây xoong rối dâu trông cân ti. Tao xây song rồi mày trồng cây đi. Đó chính là điều mà nhiều giáo viên như tôi phải quan tâm lo ngại. Bởi trẻ chỉ giao tiếp bằng tiếng dân tộc, tôi nghĩ phải làm thế nào cho trẻ có lễ phép với cô giáo, làm thế nào để trẻ nói với nhau bằng tiếng việt. Đặc biệt là làm sao để trẻ sưng hô với nhau một cách lịch sự với các bạn cùng chơi. Bước đầu của trẻ đến trường Mầm Non chào cô, chào bạn bằng tiếng dân tộc, chưa có thói quen giữ gìn vệ sinh, giao tiếp với các bạn và cô giáo còn là một hạn chế vì vậy hình thành giáo dục nhân cách ăn nói, lễ phép trong giao tiếp cho trẻ dân tộc vùng cao là một việc rất quan trọng phù hợp với văn hoá Việt Nam. Chúng ta phải giúp trẻ dân tộc thiểu số làm quen với một số chuẩn mực đạo đức và những hành vi có văn hoá trong cuộc sống hằng ngày, để hình thành thói quen hành vi văn minh. Vì những lý do đã nêu ở trên với mục tiêu giáo dục lễ giáo cho trẻ dân tộc thiểu số được coi là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác giáo dục trẻ dân tộc hiện nay. Bản thân là một giáo giáo viên Mầm Non lại xuất phát từ một thành viên sinh ra và lớn lên ở vùng cao nơi dân tộc thiểu số chiếm phần lớn, nên tôi phần nào hiểu được tâm lý nhân cách và truyền thống cũng như phong tục của người dân tộc thiểu số vùng cao nơi tôi sinh sống và công tác. Tôi bắt đầu nghiên cứu chọn đề tài này nhằm mục đích tự tìm ra những giải pháp hữu hiệu nhất để góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức lễ giáo cho trẻ nói chung và trẻ dân tộc thiểu số trường Mầm Non Điền Trung vùng cao huyện Bá Thước nói riêng. Tôi nhận thấy giáo dục lễ giáo đạo đức cho trẻ dân tộc thiểu số là hết sức quan trọng đối với lớp trẻ vùng dân tộc hiện nay. Nhưng làm được điều này không phải việc một sớm một chiều, nhất là trong lúc này tâm hồn trẻ đang ngây ngô trong sáng như một tờ giấy trắng. Vì vậy cha mẹ phải là những người thầy đầu tiên uốn nắn trẻ và gia đình cũng là trường học đầu tiên của trẻ. Nhưng một gia đình của trẻ dân tộc thiểu số thì sao? Bước đầu trẻ đã có một số kỹ năng tích luỹ được một số tri thức, thói quen lễ giáo của vùng dân tộc thiểu số để sử dụng trong cuộc sống hàng ngày bằng cách học lõm, bắt trước người lớn. Trẻ được trải nghiệm, được nhìn thấy, được nghe thấy. Vì vậy giáo viên và gia đình là người quan sát trực tiếp đến trẻ phải gương mẫu, dạy và tập cho trẻ những hành vi văn minh ở mọi lúc, mọi nơi nhằm hình thành những kỹ năng sống ban đầu của trẻ. Đó là lí do đã thúc đẩy tôi bắt đầu triển khai áp dụng “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi vùng dân tộc thiểu số”. Nhằm hình thành và phát triển nhân cách lễ giáo cho trẻ dân tộc thiểu số vùng cao. 2. 2. Thực trạng 2.2.1. Thuận lợi : Trẻ trong lớp đều có chung một độ tuổi, có sự thống nhất giáo dục của hai cô giáo về phương pháp. Số trẻ được đi học từ nhà trẻ nên đã có một số thói quen lễ giáo. Đa số trẻ hiểu tiếng việt khi giao tiếp. Một số phụ huynh quan tâm đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ như tập nói đủ câu, gọi dạ bảo vâng, biết cảm ơn khi được giúp đỡ, biết xin lỗi khi làm sai, biết được khi được ai cho một vật gì thì biết xin bằng hai tay. Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tân giúp đỡ tạo điều kiện về mọi mặt. 2.2.2. Khó khăn: Một số phụ huynh chưa quan tâm rèn luyện cho trẻ nói đủ câu, còn để cho trẻ tự làm theo ý của trẻ chưa cương quyết. Trẻ có thói quen nói trống không, ra vào lớp một cách tự do chưa có nề nếp thói quen, chưa biết xin phép đi vệ sinh khi có nhu cầu, có trẻ tự ra ngoài nhưng có trẻ tè ra quần. Nhiều trẻ chưa biết xin và cảm ơn khi được người khác giúp đỡ, chưa biết xin lỗi khi bị mắc lỗi, chưa biết xin bằng hai tay khi người lớn đưa, chưa biết chơi cùng các bạn một cách đoàn kết, đang còn tranh dành đồ chơi của các bạn. Phần đông trẻ chưa có thói quen, chưa có nề nếp. Trẻ đến trường còn khóc không muốn ở trường, không muốn tham gia các hoạt động cùng cô giáo và các bạn. Nhận thức của phần lớn phụ huynh còn xem nhẹ việc giáo dục lễ giáo cho con cái mình ngay từ lứa tuổi bập bẹ, trẻ tự học, tự phục vụ mình một cách không có hệ thống, không khoa học. Nhận thức trẻ không đồng đều, tư duy còn chậm, trẻ còn hỏi và trả lời cô bằng tiếng dân tộc, có trẻ lại trả lời cô bằng những câu trống không. Trẻ ra vào lớp một cách tự nhiên trong khi học cũng như trong khi chơi. Bên cạnh đó lại có những gia đình nuông chiều con quá mức chỉ mải mê kiếm tiền sao nhãng việc học hành ít quan tâm đến những hành vi của trẻ. Cũng do đời sống kinh tế khó khăn, đại bộ phận các gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở các vùng sâu vùng xa còn thiếu các phương tiện thông tin đại chúng còn thiếu, trình độ văn hoá của các bậc cha mẹ thấp. Một bộ phận không biết đọc biết viết nên thiếu kinh nghiệm trong nuôi dạy con cái. Đứng trước tình hình như vậy tôi lo lắng phải dạy trẻ như thế nào và bằng những biện pháp gì? để tất cả trẻ lớp tôi có những thói quen và hành vi đạo đức chuẩn mực của xã hội. Tôi đã nghiên cứu và áp dụng có hiệu quả các biện pháp mà tôi đưa ra ngay trong lớp tôi phụ trách. 2.2.3. Thực trạng ban đầu: Qua một thời gian trải qua quá trình tiến hành thực nghiệm, khảo sát ban đầu trên trẻ cho thấy kết quả đầu năm của trẻ trên lớp được như sau: Nội dung khảo sát SCKS Kết quả khảo sát Đạt Chưa đạt Số cháu % Số cháu % Trẻ biết chào hỏi xưng hô lễ phép 30 9 30 21 70 Biết cảm ơn, xin lỗi nhận đồ vật bằng hai tay. 30 13 43 17 57 Ho, ngáp, hắt hơi biết lấy tay che miệng 30 12 40 18 60 Mạnh dạn giới thiệu tên, tuổi 30 11 37 19 63 Trẻ biết tự xúc để ăn 30 12 40 18 60 Thói quen chờ đợi đến lượt 30 13 43 17 57 Thực hiện các yêu cầu của cô giáo và người lớn. 30 12 40 18 60 Phân biệt được các hành vi tốt, xấu 30 13 43 17 57 2.3 Giải pháp và tổ chức thực hiện. Biện pháp 1: Giáo viên và phụ huynh là tấm gương cho trẻ noi theo trong mọi hoạt động Các bậc phụ huynh và cô giáo có sự ảnh hưởng nhiều nhất tới sự phát triển nhân cách của trẻ. Vì vậy để giáo dục được lễ giáo cho trẻ dân tộc thiểu số trước tiên phụ huynh và giáo viên phải là tấm gương cho trẻ noi theo. Đúng vậy cô giáo phải có phẩm chất của một nhà giáo và là tấm gương sáng để trẻ noi theo. Khi xưng hô với trẻ tôi luôn ân cần nhẹ nhàng, khi giao tiếp với phụ huynh trong giờ đón trẻ, trả trẻ tôi ân cần khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng tôn trọng ý kiến của trẻ. Là người lớn luôn phải giữ đúng lời hứa để gương mẫu cho trẻ. Cha mẹ phải làm gương cho trẻ phải biết giữ những mối quan hệ hành vi quan hệ họ hàng một cách có hiệu quả để nuôi dạy con cách sống, cách thể hiện tình cảm nhân cách sống với mọi người. Hãy làm gương tốt cho trẻ vì lứa tuổi này trẻ bắt trước rất nhanh kể cả những thói xấu của người lớn, chính vì thế ta phải dạy cho trẻ những đức tính tốt như: Sự cảm thông, kiên trì, an ủi, lòng bao dung để trẻ duy trì nuôi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp. Bất kỳ ở đứa trẻ nào cũng thích được thương yêu gần gũi vì thế mọi biểu hiện của cô giáo từ lòng nhân hậu vị tha công bằng sẽ để lại dấu ấn trong trẻ. Vì vậy khi giao tiếp với bạn bè đồng nghiêp hay với phụ huynh trước mặt trẻ tôi luôn có chuẩn mực trong giao tiếp. Đặc biệt tôi phải luôn chú ý đến trang phục gọn gàng, lịch sự, không đi ngang qua mặt trẻ để trẻ có thể học được cái hay cái đẹp từ cô. VD: Cô khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ, mặc quần áo đầu tóc gọn gàng, sạch đẹp, đi học biết chào cô khi đến lớp không khóc nhètrước tập thể lớp. Ngay hôm sau tôi thấy có nhiều cháu đi học biết chào hỏi cô, ăn mặc sạch sẽ. Vì cháu bắt chước bạn để được cô khen. Còn khi chê trẻ không chê chung chung nhưng cũng phải tìm cách chê thật khéo léo. Không chê trước tập thể lớp mà phải gần gũi, ân cần, nhắc nhỡ, góp ý riêng với trẻ để trẻ không vì xấu hổ mà có ý nghĩ không muốn đi học. – Tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm một cách hào hứng được tham gia các tình huống và sử lí tình huống. Ví dụ: khi cô tặng quà cho trẻ, trẻ được tặng quà phải biết xin và cảm ơn. Trẻ được nhận quà biết xin và cảm ơn Nhìn chung, để giáo dục cho trẻ dân tộc thiểu số có một lễ giáo văn hoá tốt đẹp thì trước tiên cô giáo và phụ huynh phải là tấm gương tốt cho học cho trẻ học tập noi theo. Biện pháp 2: Giáo dục lễ giáo, nề nếp, thói quen cho trẻ mẫu giáo dân tộc thiểu số. Việc hình thành giáo dục lễ giáo thói quen, cần giáo dục cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi để nhằm mục đích giúp trẻ dễ nhớ và khắc sâu được, nhưng trẻ sẽ rất dễ quên nếu ta không uốn nắn sữa chữa hàng ngày cho trẻ. Để đưa trẻ vào nền nếp trước tiên từ việc đón trẻ đến lớp và trả trẻ về. Trẻ dân tộc vùng cao đến trường chưa có nề nếp, trẻ chào cô bằng tiếng dân tộc, có trẻ chào cô nhưng lí dí rụt dè. Đặc biệt những ngày đầu tiên trẻ còn nhút nhát tôi đã gần gũi và trò chuyện với trẻ. Trao đổi với phụ huynh để phụ huynh nhắc trẻ chào cô. Đặc biệt cô làm gương trước cho trẻ bằng cách chào phụ huynh của trẻ trước và chào trẻ của mình. VD: Cô chào con! Và ngay sau đó trong đầu trẻ đã nảy ra suy nghĩ về lí do đó, kết quả của ngày hôm sau khi nghe cô chào: Cô chào con! Thì ngay lập tức trẻ đã chào cô. Tôi phải khen ngợi và khuyến khích để trẻ thích thú sau đó là nhắc trẻ chào các bạn của mình vào chào tạm biệt người đưa mình đến trường. Trẻ chào cô giáo khi đến lớp Đặc biệt khi đón trẻ tôi ân cần trò chuyện với trẻ và phải nghiêm túc trong việc xưng hô với trẻ và bố mẹ trẻ, tập cho trẻ đến lớp chào cô sau đó là chào tạm biệt người thân, chào các bạn, trẻ cất đồ dùng rồi vào lớp theo đúng nội quy. Đó là việc rèn nề nếp khi trẻ đến lớp Từ đó tập cho trẻ thói quen văn minh ở trường lớp, Giáo dục trẻ tinh thần tự lực tự giác ý thức kỷ luật trật tự trong sinh hoạt hành vi văn minh, giữ gìn vệ sinh chung. Giáo dục trẻ quan hệ đoàn kết nhân ái với bạn bè biết yêu mến và tôn trọng người lớn. Có ý thức giữ gìn tài sản chung và tài sản riêng. Để giáo dục nề nếp thói quen cho trẻ tôi thường xuyên nhắc nhở, kiểm tra, để giúp trẻ có ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh chung. Không vứt rác bừa bãi, bỏ rác vào đúng nơi quy định. Kiểm tra việc giao tiếp ứng xử bằng ngôn ngữ của trẻ, tránh trường hợp nói tục chửi bậy ở trẻ. Vì thế tôi luôn kiểm tra chỉnh sửa để trẻ ứng sử một cách có văn hoá. Tôi thường xuyên giáo dục trẻ biết nói có chừng mực, từ tốn và cần giữ gìn vệ sinh chung. Khi cho trẻ ăn bất cứ thứ gì tôi cũng giáo dục trẻ bỏ rác đúng nơi quy định. VD: Ăn xong con phải bỏ vỏ vào đâu? Giáo dục trẻ biết xin lỗi, cảm ơn: khi trẻ chơi tự do hay trong bất kỳ các hoạt động nếu trẻ làm gì sai đối với bạn. Với bản thân tôi việc phải làm ngay là phải giúp trẻ nhận ra lỗi của mình và sửa sai, sau đó việc tiếp theo nên làm là phải xin lỗi cô xin lỗi bạn. Nếu ai cho gì thì phải biết xin và nói lời cảm ơn, nếu người lớn cho gì thì phải nhận bằng 2 tay và biết nói cảm ơn người đó. Từ những việc làm đó diễn ra hàng ngày và thường xuyên sẽ giúp trẻ hình thành một nề nếp thói quen tốt đẹp h
Bạn đang xem bài viết Skkn Một Số Biện Pháp Nâng Cao Chất Lượng Giáo Dục Âm Nhạc Cho Trẻ Mẫu Giáo 3 trên website Theindochinaproject.com. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!